Et ve Süt Kurumu’nun İthalat Kararını Kıymetlendiren Kasaplar Odası Lideri Yalçındağ: “Devlet Bana Maaş Karşılığında Bu Vazifesi Verseydi Ben Et İthal…

Haber: DİLAN KUTLU- Kamera: FURKAN ERDEM

Ankara Kasaplar Odası Lideri Fazlı Yalçındağ, Et ve Süt Kurumu’nun (ESK), et ithali yapması ve bu etlerin İstanbul’da kimi marketler ile Tarım Kredi Kooperatifleri’nde daha ucuz satılması kararını eleştirdi. Yalçındağ, “Türkiye’de et ve hayvancılık konusunda regülasyon misyonu verilen Et ve Süt Kurumu’nun şu anda piyasaya verdiği et ithal et. Bizim sattığımız yerli etle uzaktan yakından alakası yok. Ben ESK Lideri Mustafa Kayhan’ın yerinde olsam bu bahtsız açıklamayı yapmazdım. Devlet bana bu türlü bir vazife karşılığında maaş verseydi ben et ithal etmeye utanırdım. Bir şeyi ithal edip birkaç yerde sattırmak muvaffakiyet üzere gösterilmeye çalışılıyor” dedi.

Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Mustafa Kayhan dün yaptığı açıklamada, Ramazan boyunca piyasaya sunulmak üzere “8 bin 500 ton karkas ve 40 bin baş büyük baş” ithal hayvan alımı yapılacağını, bu etlerin İstanbul ve Tarım Kredi Kooperatifleri marketlerinde daha ucuz fiyattan halka satılacağını açıkladı. Kayhan, İstanbul’da kıymanın 190, kuşbaşı etin ise 210 liradan, Tarım Kredi Kooperatifleri satış yerlerinde ise kıymanın 140, kuşbaşı etin 150 liradan tüketiciye sunulacağını duyurdu.

Et ve Süt Kurumu’nun kararına bölüm temsilcileri reaksiyon gösterdi. Ankara Kasaplar Odası Lideri Fazlı Yalçındağ, şunları söyledi:

“ET İTHAL ETMEYE UTANIRDIM”

Türkiye’de et ve hayvancılık konusunda regülasyon vazifesi verilen et ve süt kurumu şu anda piyasaya verdiği et ithal et. Bizim sattığımız yerle uzaktan yakından alakası yok. Ben Mustafa Kayhan’ın yerinde olsam bu bahtsız açıklamayı yapmazdım. Devlet bana bu türlü bir vazife karşılığında devlet bana maaş verseydi ben et ithal etmeye utanırdım.

“BU EZALAR SÜT FİYATLARINI BASKILAYINCA BAŞLADI”

Bizim ülkemizde et gereksinimimizin yüzde 85 civarındaki bir kısmını büyükbaş hayvandan karşılamaya çalışıyoruz. Son periyottaki problemler yaklaşık 2,5 yıl evvel başlayan bir hadise. Bir buçuk sene boyunca süt fiyatları baskı altına alındı. Neymiş, Merkez Bankası enflasyonun baş sebebi olarak süt fiyatlarını ilan etmiş. Bu türlü olunca süt fiyatları baskı altına alındı. Damızlığı olan üretici ne hayvanını besleyebildiği ne de hayvanın sahibini besleyebildi. Götürdü hayvanını kestirdi.

“İTHAL EDİP BİRKAÇ YERDE SATMAK MUVAFFAKİYET ÜZERE GÖSTERİLMEYE ÇALIŞILIYOR”

Dişi hayvanı kestirince yavru erkek danaları nereden bulacaksınız. Ondan sonra hızla bu noktaya geldik. Bu kadar inek kesildikten sonra danayı kim doğuracak. Biz mi doğuracağız. Bu da et fiyatlarındaki ıstırap olarak yansıyacak. İthalatla kahır hafifletmeye çalışıyoruz. Bir şeyi ithal edip birkaç yerde sattırmak muvaffakiyet üzere gösterilmeye çalışılıyor.

“ESNAF DA AMAÇ GÖSTERİLİYOR”

Esnaf da gaye gösteriliyor. Ben burada bu fiyata satıyorum, esnaf şu fiyata satıyor. Esnaf yerli et alıyor satıyor. Bir kilogram etin bize maliyeti neredeyse 300 liraya yaklaşıyor. Ben her hafta alışımda birtakım yükselişlerle karşı karşıya kalıyorum. Tedarikçiye ne oluyor diye soruyorum. Diyorlar ki, ‘Bizim de kesim fiyatlarımıza artırım geliyor.’

“SIKINTIYI EVVELCE GÖRÜP ÖNLEM ALACAK YÖNETİCİLER İSTİYORUZ”

Besiciler de üretimde hayvan olmadığından şikayet ediyor. Bunu araştıracak soruşturacak önlem alacak bir irade yok mu var ne yapıyor et ithal ediyor. Orada satılan ithal ettir ve birtakım kesitlere satılmak üzere verilmiş ettir. Biz yerli et satıyoruz esnaf olarak. Biz gelecek düşünceyi evvelden görüp, ona nazaran önlem alacak yöneticiler istiyoruz. Bir tosundan et alabilmeniz için 30 aylık bir vakit dilimine gereksiniminiz var. Bugünden yarına olacak bir şey değil.”

“PROBLEM YALNIZCA İSTANBUL’DA MI, TÜRKİYE’NİN HER YERİNDE STOKLARI VARSA BÜTÜN KASAPLARA VERSİNLER”

Ankara’da baba mesleği olarak kasaplık yapan Ahmet Atalay, ANKA Haber Ajansı’na şöyle konuştu:

“Türkiye’yi yönetmek yalnızca İstanbul’u mu yönetmek? Bundan 15-20 gün evvel Et ve Süt kurumu oradaki kasaplara marketlere et sattı. Türkiye’nin diğer bir kenti yok mu? Yalnızca sorun İstanbul’da mı? Sorun Türkiye’nin her yerinde. Bir şey yapıyorsak herkese eşit halde yapmamız lazım. Şu anda yaptıkları işte Et ve Süt Kurumu’ndan maliyetinin altında etleri vererek bu ortadaki ziyanı da vatandaşımızın vergisinden karşılanıyor. Ellerinde bu kadar stokları varsa Türkiye’deki bütün kasaplara versinler. Halkımız da onların söylediği fiyattan et verelim onlar da Ramazan’da ucuz et alarak geçirsinler. Bu göstermelik işten öbür bir şey değil. Burada haksız bir rekabet oluşuyor. Bu türlü bir şey varsa herkes faydalanacak.

“BU HALDE GİDERSEK 1 KİLO ET İSTEDİĞİNİZDE BEN SİZE YARIM KİLO VERECEĞİM, MAL BULUNMAYACAK”

Bir sene evvel inekler kesilirken biz, ‘Bu inekler kesilmesin. İleride büyük bir et sorunu, süt sorunu çıkacak’ dediğimizde yetkililer bize, ‘et fiyatlarını sabit tutuyoruz’ dediler. O gün için bu geçerli ancak o kesilen ineklerin hepsinin buzağısı vardı. Besici arkadaşlara sorun hepsinin 5 aylık ham unsur eksikliği var. Malını kesiyor. Önündeki 5 ayda çiftliğinde mal yok. Bunun çözülmesi lazımdı, geç kalındı. Şimdiden başlasak rahatlamayı bir, bir buçuk yılda lakin çözebiliriz. Şayet hiçbir önlem alınmaz bu halde gidersek tahminen 1 ay sonra siz gelip 1 kilo et istediğinizde ben size yarım kilo vereceğim, mal bulunmayacak.

“DEVLETİN BİZE TANIMIŞ OLDUĞU YÜZDE 30 KARIMIZI KOYAMIYORUZ”

Şu anda besicilerin kesim fiyatı 200 lira. Karkas dana Bunun üzerine kemiği ve maliyetini koyduğunuz vakte besiciden almamız 250 lirayı buluyor. İşletme masraflarını koyunca kasaplar olarak devletin bize tanımış olduğu yüzde 30 karımızı koyamıyoruz. Yüzde 10-15 ile mal satıyoruz. Koyduğumuz vakit bize bile satıcı olarak sattığımız fiyat çok yüksek geliyor. Müşteriler alacağının yarısını almaya çalışıyor. Tahminen ileride onu da alamayacaklar.”