Erdoğan Toprak: Verimli Tarım Yerlerine Beton Dökmek Kabul Edilemez

CHP Genel Lider Koordinatör Başdanışmanı Erdoğan Toprak, zelzele bölgelerinde tarım yerlerine inşaat imali ve moloz dökülmesini eleştirerek, “Yıkıma uğrayan bölgenin tarımını, hayvancılığını yok ederek, verimli yerlere inşaat yapıp beton dökerek, ülkenin, insanlarımızın geleceğini yok etmek, kabul edilemez bir tablodur. İktidarın bu süreçte akıl ve bilime kulak vermesi elzemdir” dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, haftalık kıymetlendirme raporunu bugün yayınladı. Toprak, raporunda şunları kaydetti:

“SUÇ ÖRGÜTLERİNİN JANDARMA GENEL KUMANDANI’NIN MAKAMINDA POZ VERMELERİ KABUL EDİLEMEZ: İçişleri Bakanlığı’nın organize cürüm örgütleriyle ilgili raporlarında yer alan bir örgütün sözcülerinin İçişleri Bakanlığı’na bağlı Jandarma Genel Komutanı’nı makamında ziyaret edip poz vermeleri, bunu medyada duyurmaları, ülke güvenlik ve asayişinin hangi noktaya getirildiğini göstermesi açısından kabul edilemez. Asli misyonu bu örgütlerle gayret olan saygın ve esaslı bir kurumun başındaki en yetkili ve rütbeli kişinin bu karede yer alması ağır vazife ihmalidir. Dünyanın hiçbir demokratik ülkesinde, anayasa, yasa ve kurallarla çerçevesi çizilen hukuk devletinde milletin adalet ve hatayla gayret etmesini beklediği bir kamu vazifelisi, başında olduğu kurumun saygınlığını yok ederek, ağır misyon ihmaliyle, kabahat örgütü mensuplarıyla böylesine pervasız ve samimi formda yan yana gelemez. Bu tablo kabul edilemez.

DEPREMZEDEYE YARDIMLARIN, İNSANİ SARFİYATLARIN 130 MİLYAR TL’YE ULAŞACAĞI HESAPLANIYOR: Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) sarsıntı felaketinin maliyetleri konusunda rapor yayınladı, 103 milyar dolarlık bir hasar tespiti yaptı. Depremzedelere dayanak, yardım ve insani masrafların 130 milyar TL’ye ulaşacağı hesaplanıyor. Dünya Bankası ise 100 milyar dolar kaynağa gereksinim olduğunu duyurdu. Toplamı 130 milyar TL olarak öngörülen bu harcamalar, devletin yurttaşlarına yapması gereken vazifesi ve sorumluluğudur. Lakin bunun ötesinde kira, taşınma, barınma, besin vb. her türlü takviye kesintisiz sürdürülürken öncelik yaraların hemen sarılması yanında vatandaşlarımızın vilayetlerini terk etmemeleri de olmalıdır.

MİLLET ‘115 MİLYAR TL SARSINTI BAĞIŞI NEREDE?’ HESABINI SANDIKTA SORACAK: İktidarın TV ekranlarından büyük reklamlarla gerçekleştirdiği ‘Türkiye Tek Yürek’ bağış kampanyasında toplanan 115 milyar TL’nin akıbeti belirsizliğe büründü. Toplanan bağışlardan hesaba yatan meblağın 74 milyar TL olduğu açıklandı. Afet Yine İmar Fonu kuruluş kanununu TBMM’den geçiren iktidar, toplanan bu bağışların fona aktarılmasını yasaya koymadı. 21 yıldır ’35 milyar dolarlık sarsıntı vergileri nereye harcandı?’ sorusuna karşılık vermeyen iktidar, artık de toplanan ‘115 milyar bağış nerede?’ sorusunu geçiştirip, ‘bağışçılar kelamında durmadı’ mazeretine sığınıyor. Bugüne kadar ‘128 milyar dolar nerede, 418 milyar dolar nerede?’ sorularını cevapsız bırakan iktidardan ‘115 milyar TL zelzele bağışı nerede?’ sorusunun hesabını millet sandıkta soracaktır.

EKONOMİK MODELİN TÜM AYAKLARI YIKILDI: Tüm vakitlerin aylık cari açık rekoru 2023 Ocak ayı sayılarıyla kırıldı. Ocak ayı cari açık 9,8 milyar dolar olurken yıllık cari açık 51,5 milyar dolara yükseldi. 2023 sonu için yıllık 22 milyar dolar hedeflenen cari açığın yaklaşık yarısı, daha yılın birinci ayında gerçekleşti. Merkez Bankası döviz rezervi bir ayda 9,3 milyar dolar azaldı. Cari açığın finansmanında kullanılabilecek milyarlarca dolarlık kaynak, kurları tutmak için Merkez Bankası ve kamu bankalarının rezervlerinden harcandı. Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarına akıtılan kur farkları ve ekstra faiz getirileriyle tüketildi. Kurları baskılamak için harcanan rezervlerle Merkez Bankası kasasının boşaltılması, ortaya çıkan cari açık rekoru sonrasında önümüzdeki aylarda iktisatta daha büyük tahribatların yaşanmasını ve kurlarda üst istikametli kırılmayı güçlü bir ihtimal haline getirdi. Uygulanan ekonomik modelin tüm ayakları yıkıldı.

DEPREM BÜTÇESİ YAPILMASININ GEREKLİLİĞİ, İHTİMALDEN MECBURİYETE DÖNÜŞTÜ: 6 Şubat’taki sarsıntının yansıması kendisini bütçe gerçekleşmelerinde gösterdi. Şubatta 170,6 milyar TL olan bütçe açığı ocaktaki 32,2 milyar TL açıkla birlikte iki ayda 202,8 milyar TL’ye çıktı. Hazine ve Maliye Bakanlığı reddetse de bütçedeki rakamsal sarsıntı, ek bütçeyi kaçınılmaz hale getirdi. Zelzelenin tesirlerinin şimdi tam yansımadığı sayılara karşın gelir-gider makasındaki harika açılma, 2023 bütçesinin iki ayda geçersiz hale geldiğini gösteriyor. Ocak-şubat devrinde bütçe harcamaları geçen yıla nazaran yüzde 104,9 artışla 710,7 milyar TL, gelirler yüzde 13,7 artışla 507,9 milyar TL oldu. Böylelikle geçen yıl iki ayda 99,8 milyar TL fazla verilirken, bu yıl 202,8 milyar TL bütçe açığı verildi. 2023 bütçesinin daha TBMM’deki görüşmeler esnasında açığa çıkan ve en başta tutarsız olan istikrarı, sarsıntı felaketi sonrası tümüyle altüst oldu. Hemen bir sarsıntı bütçesi yapılmasının gerekliliği, ihtimalden mecburiyete dönüştü.

YABANCILARIN KONUT ALIMLARI SARSINTI SONRASI GERİLEMEYE BAŞLADI: Konut piyasasında yüzde 18’e varan sert düşüşler yaşanırken, Konut Fiyat Endeksi ocakta aylık yüzde 6,9, yıllık yüzde 153 arttı. Besin fiyat artışlarında dünya beşincisi olan Türkiye, konut fiyat artışlarında dünya birincisi oldu. Konut fiyatlarının erişilmez noktaya ilerlemesi karşısında, kesimi kısmen ayakta tutan yabancıların konut alımları da sarsıntı felaketi sonrası gerilemeye başladı. TÜİK’in 2013’ten bu yana yayınladığı konut satış datalarına bakıldığında şubat ayında yaşanan 80 binlik toplam satış sayısı geride kalan 10 yıl 2 ayın, yani 122 ayın en düşüğü. Bu da üç haneli biçimde artan konut fiyatlarına karşılık iki haneli artan maaş ve gelirlerin yanında zelzelenin ortaya çıkarttığı güvenli-dirençli konut telaşının konut dalını derinden etkilediğini, konut alımına talebin süratle gerilediğini, mevcut fiyat ve finansman koşullarıyla konut sahibi olmanın geniş kısımlar açısından olanaksızlaştığını gösteriyor.

VERİMLİ TARIM TOPRAKLARINA BETON DÖKMEK KABUL EDİLEMEZ: Deprem bölgesinde enkaz hafriyatlarının döküldüğü yerlerin verimli tarım toprakları ve sulak alanlarda olması ülke tarımının ve hayvancılığının geleceğini yok etmektedir. Kahramanmaraş’ta konut inşaatına başlanan alanın Sütçü İmam Üniversitesi’ne ilişkin en değerli ceviz, badem vb. bitkisel gen merkezinin kamulaştırılarak imara açılması, Adıyaman’da buğday ekili yerlerde inşaatların başlatılması, hafriyatların dere yataklarına dökülmesi gelecek kuşakların mirasını çalmaktır. Adıyaman’da yeşermiş buğday tarlalarına konut inşaatı için giren iş makinelerinin fotoğrafları, molozların, dere yataklarına, sulak alanlara döküldüğü manzaralar hepimizin içini sızlattı. Yıkıma uğrayan bölgenin tarımını- hayvancılığını yok ederek, verimli yerlere inşaat yapıp beton dökerek, ülkenin, insanlarımızın geleceğini yok etmek, kabul edilemez bir tablodur. İktidarın bu süreçte akıl ve bilime kulak vermesi elzemdir.

NORMALLEŞME PAZARLIĞINDA TÜRKİYE’NİN KARŞISINDA YALNIZCA ŞAM İDARESİ DEĞİL İRAN DA OLACAK: 15-16 Mart’ta Moskova’da Dışişleri Bakan Yardımcıları ortasında yapılacağı açıklanan ‘Dörtlü Suriye Zirvesi’ belgisiz bir tarihe ertelendi. Her ne kadar ertelemenin ‘teknik nedenlerden’ kaynaklandığı söz edilse de Suriye Devlet Lideri Esad’ın Türkiye ile olağanlaşma ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir ortaya gelmek için öncelikli şartın TSK’nın Suriye’den çekilmesi olduğunu lisana getirmesi, dikkat cazibeli. İran-Suriye iş birliği en baştan itibaren Şam idaresinin önceliğiydi. İran, Rusya Suriye’de alana inmeden evvel de Şam idaresinin en büyük destekçisi idi. Türkiye o periyotta Esad’ı devirip, İhvancı-İslamcı kümeleri iktidara getirme, Suriye muhalefetini örgütleme peşindeydi. Hasebiyle iktidar, dörtlü müzakerelerde İran’ın da olmasını kabul etmek zorunda kaldı. Artık olağanlaşma pazarlığında Türkiye’nin karşısında yalnızca Şam idaresi değil İran da olacak.

TAHIL KORİDORU MUTABAKATININ UZATILMASI VLADİMİR PUTİN’İN CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’A SEÇİM JESTİ: Rusya, tek taraflı aldığı kararla ‘Tahıl Koridoru’ mutabakatını 60 gün daha uzattı. Ukrayna ise 120 gün uzatıldığını sav ediyor. Türkiye ve Birleşmiş Milletler teşebbüsüyle başlatılan muahedenin uzatılması, Rusya’nın iktidara ve Vladimir Putin’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’a seçim jesti olarak yorumlanabilir. Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nin ‘savaş suçu’ nedeniyle hakkında yakalama-tutuklama kararı aldığı Putin’in, buna karşın seçim öncesi iktidara siyasi ve ekonomik dayanak için Türkiye’ye gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan ile sarsıntı bölgesini ziyaret edeceği geçen hafta Rus devlet medyasında yer aldı. Rusya Devlet Lideri muhtemelen bu ziyarette ülkesinin zelzele bölgesi için değerli fiyatta bir nakdî hibede bulunacağını da duyuracak.”