Doç. Dr. Palabıyık, 1915 Olaylarını soykırım sayan bir mahkeme kararının bulunmadığını söyledi Açıklaması

TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (ETÜ) Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Bağlantılar Kısmı Lider Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Serdar Palabıyık, Birleşmiş Milletler (BM) Soykırım Kabahatinin Önlenmesi ve Cezalandırılması Kontratı gereği bir olayın soykırım olarak tanımlanması için mahkeme kararının gerektiğini belirterek, “Bugüne kadar (Ermeni savlarıyla ilgili) 1915 Olaylarını soykırım olarak nitelendiren bir mahkeme kararı yok. Münasebetiyle 1915’e tarihî olarak da hukuken de soykırım demeniz mümkün değil.” dedi.

“1915 Olaylarını Anlamak: Türkler ve Ermeniler” kitabının muharriri Palabıyık, 1915 Olaylarına ait Ermeni savlarının memleketler arası siyasi yansımaları ve türel boyutunu AA muhabirine kıymetlendirdi.

Palabıyık, soykırım savlarını içeren Ermeni tasarılarının birçok Batı ülkesinin parlamentolarından geçtiği tarihlerin manidar olduğuna işaret ederek, asıl yoğunluğun Türkiye’nin 1987’de Avrupa Topluluğu’na (AT) tam üyelik müracaatından birkaç ay sonra Avrupa Parlamentosunda tasarının kabul edilmesiyle başladığını ve peşinden Türkiye’nin 1999’da Avrupa Birliği’nden (AB) adaylık statüsü aldığında ise Türkiye’nin tam üyeliğine karşı çıkan ülkelerin bu üslup kararlar aldığını anlattı.

Bu kararların, AB’ye tam üyelik sürecindeki Türkiye’nin “şevkini kırmak” hedefiyle yapıldığına dikkati çeken Palabıyık, “Bu da bize aslında bu kararların tüzel değil siyasi kararlar olduğunu gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.

“Hukuki değil siyasi metinlerdir ve hukuken hiçbir geçerliliği yoktur”

Palabıyık, Avrupa Parlamentosundan geçen kelamda soykırım tasarısının akabinde Türkiye’nin 1999’da adaylık statüsü kazanmasına itiraz eden Ermeni asıllı Fransa vatandaşları Gregoire Krikorian ve eşi Suzanne Krikorian’ın, Avrupa Parlamentosu aleyhine dava açtığını hatırlatarak bu davanın Avrupa Adalet Divanı’nın birinci derece mahkemesinde görüldüğünü kaydetti.

Mahkeme kararının epeyce değerli olduğunu vurgulayan Palabıyık, bu kararın yalnızca Avrupa Parlamentosuna değil, tasarıyı kabul eden ülkelerin parlamento kararlarına da uyarlanabileceğini aktararak şu sözleri kullandı:

“Diyor ki mahkeme, ‘Parlamento kararı türel değil siyasi bir metindir.’ Hasebiyle rastgele bir hukuksal sonuç doğuramaz. Bu kararlar istenildiği anda değiştirilebilir yahut büsbütün ortadan kaldırılabilir. Münasebetiyle ‘Siyasi kararlarla hukuksal bir süreç yapılamaz’ diye Avrupa Parlamentosunu haklı, Krikorianları haksız buluyor bu mahkeme. Buradan şu sonucu çıkarıyoruz; parlamento kararları türel değil siyasi metinlerdir ve hukuken hiçbir geçerliliği yoktur.”

Arşivler konusu

Doç. Dr. Palabıyık, Türk arşivlerinin kapalı olduğu tartışmasının 1980’li yıllarda kaldığını söz ederek, 2000’li yıllarda Osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerinin tasnifinin süratle devam ettiğini, 1915 Olaylarıyla ilgili evrakların ise büyük ölçüde tamamlandığını söyledi.

1915 Olaylarına ait Ermeni argümanlarını savunan pek çok araştırmacının çalışmalarında atıf yaptıkları evrakların Osmanlı arşivinden elde edilen dokümanlar olduğuna dikkati çeken Palabıyık, Ermeni arşivlerine ait ise “Eğer karşı tezdeyseniz, yani 1915 Olaylarını soykırım olarak nitelendirmiyorsanız o vakit bu arşivlere erişiminiz çok daha sıkıntı. Hakeza Kudüs’teki Ermeni Patrikliğinin ya da ABD’nin Boston kentindeki Taşnak Partisi’nin arşivi üzere arşivlere erişim zorluğu bilhassa 1915 Olaylarına soykırım demiyorsanız devam ediyor.” değerlendirmesini yaptı.

Palabıyık, evvelce Türkiye’nin arşivler konusunda suçlandığı durumla bugün Ermenistan ve ona bağlı soykırım argümanında bulunan öbür arşivlerin karşılaştığını belirterek, Türk arşivlerinin, savunduğu tez fark etmeksizin herkese açık olduğunu hatırlattı.

“Ermeniler için bir kimlik meselesi”

1915 Olaylarını dokümanlarla aydınlatmak niyetiyle 2004’de Avusturya’nın başşehri Viyana’da oluşturulan Viyana Türk-Ermeni Tarihçiler Platformu’na (VAT) da değinen Palabıyık, VAT’ın birinci toplantısında her iki ülke tarihçilerinden 100’er, ikinci toplantıda da 80’er evrak istendiğini, Türk tarafının üzerine düşeni yaptığını fakat Ermeni tarafının ikinci oturuma 80 evrak göndermeyi reddederek projenin tamamlanmasına pürüz olduğunu anlattı.

Palabıyık, soykırım savında bulunanların 1915 Olaylarını tarihi bağlamda ele almaktan imtina etmesini, “Türk tarafının arşivler konusunda çekindiği bir şey yok. Yani bunu 2004’te de gösterdiler lakin Ermenistan tarafı bu bahiste biraz daha temkinli gidiyor. Zira olur da bu çeşit platformlardan yahut daha ileri düzeyde mahkemelerden 1915 Olaylarının soykırım olmadığına dair bir karar çıkarsa bu Ermenistan tarafı için çok büyük bir yıkım demek.” halinde açıkladı.

Soykırım argümanlarının Ermeniler için bir “kimlik” sorunu haline geldiğinin altını çizen Palabıyık, “Bunun tartışılmasını dahi abesle iştigal görüyorlar. Münasebetiyle bu mevzuda geri adım denebilecek bir durumun ortaya çıkmasını kabullenmiyorlar.” sözlerini kullandı.

“Hukuken Türkiye’nin suçlanması mümkün değildir”

Palabıyık, mevzuyu ayrıyeten milletlerarası hukuk bağlamında da ele alarak şu tabirleri kullandı:

“Ermenistan vakit zaman Türkiye’yi bu mevzuda Milletlerarası Adalet Divanı’nda (ICJ) dava etmeyi gündeme getirir. Lakin bugüne kadar katiyetle bu türlü bir dava açma teşebbüsü olmamıştır. Artık buna Milletlerarası Ceza Mahkemesi bakıyor. Zira aslında hukuken Türkiye’nin suçlanması mümkün değildir. Zira 1915 Olayları tabiatı gereği soykırım hatası isminde bir kabahatin tarifli olmadığı bir periyotta yaşanmış olaylardır. Soykırım kabahati hukuk literatürüne lakin 1948’de BM’nin Soykırım Cürmünün Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’yle girmiştir. Münasebetiyle bu mukavele geriye yürütülemeyeceği için 1948’den evvel meydana gelmiş hiçbir olay hukuken soykırım olarak nitelendirilemez.”

Bu tüzel gerçeğin ortada olması sebebiyle 1915 Olaylarına ait Ermeni argümanlarıyla ilgili bir mahkeme kararının çıkmasının mümkün olmadığını söyleyen Palabıyık, Ermeni tarafının bunun farkında olarak tüzel yollara başvurmadığını, sırf 1915 olaylarına “soykırım” demeyi lafzen ve siyasi olarak sürdürdüğünü kaydetti.

“Soykırım olarak nitelendiren bir mahkeme kararı yok”

Soykırımın temelinde türel bir bahis olduğuna işaret eden Palabıyık, soykırım cürmünü tanımlayan ve faillerinin nasıl cezalandırılacağını açıklayan BM Soykırım Kabahatinin Önlenmesi ve Cezalandırılması Mukavelesi’nin ikinci ve altıncı unsurlarına nazaran 1915 Olaylarının soykırım hatasıyla bağdaştırılamayacağını belirtti.

Doç. Dr. Palabıyık, mukavelenin ikinci ve altıncı unsurlarını şöyle açıkladı:

“Hem mukavelenin ikinci unsurundaki soykırım tarifi hem de altıncı unsurundaki faillerin nasıl cezalandırılacağına dair karar 1915 Olaylarının soykırım olarak tanımlanamayacağını bize gösteriyor. Zira tanımlayabilmemiz için 1915’te ve sonraki süreçte inkar edilemez ispatlarla yalnızca Ermeni oldukları için ortadan kaldırıldığının kanıtlanması gerekiyor. Lakin bu tarihlere baktığınızda örneğin İstanbul, Aydın ve Edirne vilayetlerindeki Ermenilerin şayet komitacılık faaliyetlerine girişmemişlerse tehcirden muaf tutulduklarını, tehcirin yürütülmesi sırasında Ermenilerin korunmasına dair pek çok yönetmelik ve kanun çıkarıldığını, hatta o periyotta Türk bürokrasisinde Ermeni memurların bulunduğunu ve dahi 1916 Divan-ı Harplerinde (Askeri mahkeme) Ermeni tehcirinde suistimalleri görülenlerin yargılanıp cezalandırıldıklarını görüyorsunuz.”

Sözleşmenin altıncı unsuruna nazaran ise bir olayın soykırım olarak tanımlanması için mahkeme kararının gerektiğini lisana getiren Palabıyık, faillerin cezalandırmasının fakat bir mahkeme tarafından yapılabileceğini hatırlatarak, “Bugüne kadar (Ermeni argümanlarıyla ilgili) 1915 Olaylarını soykırım olarak nitelendiren bir mahkeme kararı yok. Hasebiyle 1915’e tarihi olarak da hukuken de soykırım demeniz mümkün değil.” dedi.

Palabıyık, 1915 Olaylarında memleketler arası hukuk boyutunun tarih boyutu kadar değerli olduğunu ve bu konuda milletlerarası hukuk bağlamında siyasetler üretilmesinin daha hakikat olacağını belirterek, “Tarih ister istemez tartışılır lakin hukuk tartışılmaz. Hukukta yasa unsurları açıktır. Evet yorum yapılabilir tahminen lakin o yasanın ruhuna uygun yorum yapabilirsiniz.” sözlerini kullandı.