Diyarbakır’daki Ashab-ı Kehf Mağarası, 1300’lerden beri sarsıntılara maruz kaldı

Diyarbakır’da bulunan Ashab-ı Kehf Mağarası 1300’lerden 6 Şubat’a kadar sarsıntılara maruz kaldı

Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar Diyarbakır’daki Ashab-ı Kehf Mağarası’nda da yıkıma neden oldu

DİYARBAKIR – Diyarbakır’ın Lice ilçesinde bulunan Ashab-ı Kehf Mağarası, 1300’lerden Kahramanmaraş merkezli yıkıcı zelzelelere kadar ziyan gördü.

Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen 11 kentten bir olan Diyarbakır’da 1’i boş, 7 yapı yıkılmış olup 417 vatandaş hayatını kaybetti.

Depremlerden yalnızca meskenler değil, asırlık tarihi yapılarda ziyan gördü. 5 bin yıllık UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan 5 bin yıllık surlardan, asırlık cami ve minarelere kadar ziyan gördükleri tespit edildi. Bu yapıların yanı sıra Lice ilçesinde bulunan Ashab-ı Kehf Mağarası da 1300’lerde, 1966 Varto sarsıntısı, 1975 Lice sarsıntısı ve en son yıkım yaşadığı Kahramanmaraş merkezli sarsıntıdan ziyan gördüğü tespit edildi.

İhlas Haber Ajansı muhabirine açıklamalarda bulunan Dicle Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, Türkiye’nin birkaç kentinde olduğu üzere Diyarbakır’ın Lice ilçesinde de Ashab-ı Kehf Mağarası bulunmakta olduğunu hatırlattı.

Lice ilçesindeki Ashab-ı Kehf Mağarası, Ashab-ı Kehf Dağı olarak isimlendirilen dağ olduğunu belirten Prof. Dr. Yıldız, “Günümüzde halkın Fis Ovası dediği aslında kaynaklardaki ismi Efsus Ovası’na hakim olan başka ismiyle Dakyanus kentine ilişkin 6 kilometre aralıktadır. Kaynaklara baktığımız vakit Diyarbakır’ın Lice Ashab-ı Kehf Mağarası’nın ismi birinci defa hicri 766, miladi 1365 tarihinde Çobanoğulları Hanedanlığı’ndan Sultan Üveys Diyarbakır üzeri Azerbaycan’a giderken Lice’deki Ashab-ı Kehf Mağarası’na uğradığını görüyoruz. Daha sonra 1862’lerde İngiliz konsolos Taylor bölgede araştırmalar yapıyor. Lice Ashab-ı Kehf hakkında. Geniş bilgilere yer veriyor” dedi.

“Ashab-ı Kehf Mağarası şimdiye kadar birçok zelzeleye maruz kalmış”

Ashab-ı Kehf üzerindeki kitabelere bakıldığı vakit 1367-68 tarihli Mardin Artuklu Sultanları’ndan Ahmed El Mansur’a ilişkin bir tamir kitabesi olduğunu gördüklerini söz eden Prof. Dr. Yıldız, “En son 1968 tarihine ilişkin köylüler tarafından yapılan tamiri gösteren bir kitabe bulunuyor. O devirde yapılan tamirat Arapça harflerle yazılıyor. Lakin tarih günümüz sayılarıyla yazılmıştır. Ashab-ı Kehf Mağarası şimdiye kadar birçok zelzeleye maruz kalmış. Birkaç zelzeleden etkilenmiştir. 1300’lerde meydana gelen zelzeleden etkilenmiş, 1367-69 yılları ortasında onarılmış. Yeniden 1966 Varto sarsıntısında hasar aldığı için 1968 yıllında yöredeki köylüler tarafından onarılmış. 1975 Lice zelzelesinde tekrar hasar almış. Tekrar elden geçirilmiş” diye konuştu.

En son 6 Şubat 2023 tarihli Kahramanmaraş merkezli sarsıntıdan de Ashab-ı Kehf Mağarası hasar gördüğünü aktaran Yıldız, “Mescit kısmındaki duvar kısmen yıkılmış. Bu kısım, Hristiyanlık periyodunda kilise olarak kullanılmış. Daha sonra bölge İslam medeniyetinin eline geçince burada bir cami yapılmış. Şu anda yıkılan duvar aslında 1975 yılı sarsıntısından sonra onarılan duvardır. Yıkılan duvarda çimento çok net bir halde görülüyor. Çok büyük bir hasar yok. Lakin kısmen yıkım ve çatlamalar var. Bunlar da kısa bir mühlet içerisinde muhtemelen onarılır ve tekrar ziyarete açılır. Lice Ashabı Kehf Mağarası çok bilinmiyordu. Fakat son vakitlerde özelikle tanıtıldı. Bölgede Ashab-ı Kehf Mağarası’na çok ağır bir formda ziyaretçi akını oluyor. Birebir vakitte 28 Mayıs günü oradakiler için Uyanış Günü olarak görüldüğü için etraf ilçeler, köylerde ve Diyarbakır merkezden birçok insan oraya gidip panayır havasında kutlama yapmaktadır” biçiminde konuştu.