Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Moğol mevkidaşı Battsetseg ile ortak basın toplantısında konuştu Açıklaması

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Moğolistan ile Türkiye ortasındaki ticaret hacmine ait en az 500 milyon dolarlık maksat belirlenmesi gerektiğini belirterek, “Artış suratına baktığımız vakit, önümüzdeki yıllarda bu maksadı de yakalayabileceğiz. Kâfi ki bu istikamette adımlar atalım.” dedi.

Çavuşoğlu, Moğolistan Dışişleri Bakanı Batmunkh Battsetseg ile Bakanlıkta yaptığı ikili görüşmenin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Battsetseg’e, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin akabinde gerçekleştirdikleri ziyaret için teşekkür eden Çavuşoğlu, bunun dışişleri bakanı seviyesinde Moğolistan’dan 31 yıl ortadan sonra birinci ziyaret olduğuna dikkati çekti.

Çavuşoğlu, dışişleri bakanı olduktan sonra Moğolistan’ı ziyaret ettiğini ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la da bir ziyarette bulunduklarını belirtti.

Battsetseg ile görüşmesinde bundan sonra daha sık karşılıklı ziyaret yapma ve bir ortaya gelme konusunda mutabık kaldıklarını aktaran Çavuşoğlu, Semerkant’ta birinci görüşmelerini gerçekleştirdiklerini ve iki ülkenin cumhurbaşkanlarının da Şanghay İşbirliği Örgütü Tepesi kapsamında Semerkant’ta bir ortaya geldiğini söyledi.

Çavuşoğlu, Moğolistan’ın zelzele takviyelerine ait “Dost Moğolistan’a zelzele periyodunda bizimle gösterdikleri dayanışma ve verdiklerini dayanak için huzurlarınızda teşekkür ediyoruz.” dedi.

Battsetseg’ın, Türkiye’nin Ulan Batur Büyükelçiliğine giderek defteri şahsen imzaladığını lisana getiren Çavuşoğlu, Moğolistan’dan gelen 37 kişilik arama kurtarma grubunun Hatay’da 8 kişiyi enkazdan çıkardığını söz etti.

Çavuşoğlu, Moğolistan’ın çadır muhtaçlığının karşılanması için de dayanak olduğunu, bilhassa klâsik Moğol çadırı ve ek çadırlar da gönderdiklerini belirtti.

Özellikle Moğol halkına da teşekkür eden Çavuşoğlu, “Depremin birinci gününden itibaren halk, kampanyalarla Türkiye’ye bilhassa insani yardım takviyelerini devam ettiriyor. Battaniye, uyku tulumu, giysi, besin ve hijyen eserlerini Türkiye’ye gönderiyorlar. Biz de büyükelçilikler aracılığıyla bu takviyelerin Türkiye’ye gelmesini koordine ediyoruz. Sivil toplum kuruluşları da bağış kampanyası yaptı, tüm sivil toplum örgütlerine ve Moğol halkına tekrar teşekkür ediyoruz.” tabirlerini kullandı.

Görüşmede ikili münasebetler de ele alındı

Çavuşoğlu, görüşmede ikili bağlantıları de ele aldıklarını ve bu münasebetleri birçok alanda çalışarak geliştirmeleri gerektiğini vurguladı.

Daha evvel ikili ticaret hacmi için 100 milyon dolar gaye belirlendiğine ve bu amacın geçen sene aşıldığına işaret eden Çavuşoğlu, “Şimdi en az 500 milyon dolarlık bir gaye belirlememiz gerekiyor. Artış suratına baktığımız vakit, önümüzdeki yıllarda bu maksadı de yakalayabileceğiz. Kâfi ki bu tarafta adımlar atalım.” dedi.

Çavuşoğlu, ikili bağları geliştirirken ulaştırma ismine ne adımlar atılacağı, Türk Hava Yollarının (THY) sivil ve kargo uçuş sayılarının artması, kara nakliyatı için kontenjanın artırılması ve ticaretin önündeki manilerin azaltılması üzere adımları değerlendirdiklerini söyledi.

9. Karma Ekonomik Komitesi (KEK) Toplantısı’nda Tercihli Ticaret Mutabakatı müzakerelerine başlama kararı alındığını anımsatan Çavuşoğlu, bir an evvel bu mutabakatın müzakerelerine de başlanılması gerektiğini vurguladı.

Gelecek yıl diplomatik bağlantıların 55. yıl dönümü kutlanacak

Çavuşoğlu, yatırımlarla ilgili mutabakatların çok evvelden imzalandığına ve yeniliğini yitirdiğine dikkati çekerek, “Gelecek sene diplomatik bağların kurulmasının 55. yılını kutlayacağız. Münasebetiyle bu muahedeleri da tekrar gözden geçirip güncellememiz gerekiyor.” dedi.

Madencilik ve güç alanında çok önemli bir potansiyel olduğuna değinen Çavuşoğlu, tarihi ve kültürel manada güçlü bağlar olduğu, eğitim ve kültür alanında da bağların geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Çavuşoğlu, ikili bağların seviyesine ait, “İlişkilerimizi kapsamlı iştirakten stratejik iştirake çıkarma konusunda bir teklifte bulunduk. Artık Moğolistan’ın yanıtını bekliyoruz.” sözünü kullandı.

Bugün 3 mutabakat imzaladıklarını ve bu mutabakatlarla işbirliğini genişletip derinleştireceklerini belirten Çavuşoğlu, ikili işbirliğinin alakaların türel altyapısını da geliştireceğini söyledi.

Çavuşoğlu, 10. KEK Toplantısı’nın gerçekleştirilmesinde ve iş forumu düzenlenmesinde yarar olduğuna dikkati çekerek, kıymetli firmaların Moğolistan’a ilgisinin arttığını ve firmaları bir ortaya getirerek bu potansiyelin kıymetlendirilmesi konusunda onları teşvik etmekte yarar olduğunu belirtti.

Savunma sanayi işbirliğinin geliştirilmesi konusunda görüşmeler olduğuna işaret eden Çavuşoğlu, “Bu alanda dost Moğolistan’a her türlü dayanağı vermeye hazırız.” dedi.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin başarılı olduğu Kamu Özel İştiraki modelinden Moğolistan’ın da istifade etmek istediğini lisana getirerek, ayrıyeten Moğolistan’ın önemli bir ağaçlandırma kampanyası ve yurt dışında eğitimle ilgili projeleri bulunduğunu; Türkiye’nin de bu mevzularda işbirliği ve deneyim paylaşımına hazır olduğunu söyledi.

İmar projelerinde de takviyeye hazır olduklarını yineleyen Çavuşoğlu, Karakurum’da kurulmak istenen kent ve yeni havaalanı inşası konusunda işbirliğine devam edeceklerini belirtti.

Çavuşoğlu, THY’nin haftalık 3 olan uçuş sayısının kısa mühlet evvel 4’e çıkarıldığını ve muhtaçlık olursa 7’ye çıkarılacağını aktararak, Ankara ve Antalya’ya da direkt uçuşlar için mutabakata vardıklarını tabir etti.

Türk İşbirliği ve Uyum Ajansı Başkanlığının (TİKA) 1994’ten bu yana 850 civarı proje gerçekleştirdiğine ve hala alanda son derece etkin olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, tarihlerinin eşsiz varlıklarından birisi olan Bilge Tonyukuk Anıtı’nın koruması için TİKA’nın müze inşa ettiğini söyledi.

Bu anıtı bir kez Cumhurbaşkanı Erdoğan’la olmak üzere 2 defa ziyaret ettiğini aktaran Çavuşoğlu, nitekim çok etkilendiklerini ve geçen sene Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un bu müzenin temel atma merasimine şahsen katıldığını ve bunun Türkiye’nin verdiği ehemmiyeti gösterdiğini vurguladı.

Çavuşoğlu, bu müzeyi tamamlayacaklarını ve UNESCO’nun Kültür Mirası’na da birlikte başvuracaklarını kaydetti.

Geçen yaz iki ülkenin ortak tarihi için iki kıymetli arkeolojik keşif yapıldığını anımsatan Çavuşoğlu, “Temmuzda Van’da İlhanlı Hanı Hülagu’nun yazlık sarayı ve ağustosta Moğolistan’da 2. Göktürk devletinin kurucusu Kutluk İlteriş Kağan’ın ona ilişkin anıt kompleksinde hafriyat araştırmaları yapıldı.” tabirini kullandı.

“FETÖ, yalnızca Türkiye için değil, dost Moğolistan için de tehdit”

Çavuşoğlu, terörle gayret konusunda Moğolistan’ın bilhassa FETÖ konusunda verdiği takviyeye teşekkür ederek FETÖ mensubu bireylerin Moğolistan’da kalmadığını kendilerinin de söylediğini aktardı.

Daha evvel bu hususta işbirlikleri olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, “Bundan ötürü oburlarının da tesiriyle kimi uyuşmazlıklar da oldu lakin bu terör örgütü herkes için tehdit. Yalnızca Türkiye için değil, dost Moğolistan için de tıpkı formda tehdit. Birtakım okulları Almanya’dan paravan bir şirket devraldı. Münasebetiyle FETÖ’ye karşı her vakit dikkat etmeleri gerektiğine dair dostça ikazlarımızı da yaptık.” biçiminde konuştu.

Çavuşoğlu, çalışma yemeğinde de bölgesel hususları değerlendireceklerini aktararak, Yine Asya Teşebbüsü ile Asya’ya bütüncül bir yaklaşımla tekrar geri döndüklerini belirtti.

Ekonominin güç merkezinin Asya’ya kaydığını ve bu bölgede siyaset ve dış siyasetin da son derece hareketli olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, Türk Devletleri Teşkilatı’nı (TDT) da kurumsal hale getirdiklerini, tüm Asya ülkeleriyle ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) başta olmak üzere bölgedeki örgütlerle alakaları güçlendirmek için efor sarf ettiklerini lisana getirdi.

Çavuşoğlu, 1000’den fazla somut projeyle bölgede olduklarını, birinci sefer bu bölgede olmadıklarını fakat tekrar bütüncül bir yaklaşımla geri döndüklerini söz etti.

Moğolistan TDT’ye gözlemci üye olabilir

Moğolistan’ın da Asya’nın kıymetli bir ülkesi olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, “İşbirliğimizi ve bağlarımızı daha da geliştireceğiz. Ukrayna savaşı dahil kimi bölgesel bahisleri da biraz sonra kıymetlendirme imkanı bulacağız.” dedi.

İki bakan ortasındaki görüşmelerin akabinde basın toplantısı öncesinde de “Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ve Moğolistan Dışişleri Bakanlığı Ortasında Protokol Alanında İşbirliği Mutabakat Muhtırası”, “Türkiye Cumhuriyeti Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) ile Moğol Standardizasyon ve Metroloji Kurumu (MASM) ortasında Helal Kalite Altyapısı Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı” ve “Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Moğol Standardizasyon ve Metroloji Ajansı (MASM) Ortasında Mutabakat Zaptı” imzalandı.