‘Depremlerde mühendislik yanılgıları, müteahhitlik kusurları kadar önemli’

TBMM Sarsıntı Araştırma Komisyonu sunumu yapan Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu, “Kahramanmaraş merkezli zelzelelerde, mühendislik kusurlarının en az müteahhitlik yanlışları kadar değerli olduğu sonucuna vardık. Çok büyük mühendislik yanlışları var. Bu işin tahlili ehil mühendisliktedir” dedi.

Kahramanmaraş merkezli depremlerin araştırılması için kurulan TBMM Zelzele Araştırma Komitesi, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu başkanlığında toplandı. Toplantının açılış konuşmasını yapan Eroğlu, komite raporunun hazırlık kademesinde olduğunu söyledi.

‘ÇOK BÜYÜK MÜHENDİSLİK YANLIŞLARI VAR’Boğaziçi Üniversitesi Zelzele Mühendisliği Ana Bilim Kolu Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Nuray Aydınoğlu da komitede konuştu. Aydınoğlu, Türkiye’de kaliteli lisansüstü sarsıntı mühendisliği eğitimi veren çok az kurum olduğunu belirterek, “Proje mühendisliği bir tecrübe işidir, usta-çırak ilgisi içerisinde vakitle geliştirilen bir hizmet koludur. Eğitim bu kadar zayıf olunca, usta-çırak bağlantısı altında gelişme imkanları olmayınca, bundan fırsat bilen kimseler proje sürecini otomatik hale getiren programlar hazırladılar. Bu programlar proje piyasasının neredeyse tamamını kaplamış durumda. Bu programlarla zelzele yönetmeliğinin bütün isteklerini yaptıklarını argüman ederek bütün hesapları ve çizimleri yapıyorlar. Çıkan sonucu denetim etmeden olduğu üzere inşaata veriyorlar. Kahramanmaraş sarsıntılarında, mühendislik yanlışlarının en az müteahhitlik kusurları kadar kıymetli olduğu sonucuna vardık. Çok büyük mühendislik kusurları var. Bu işin tahlili uzman mühendisliktedir. Ehil mühendislik nedir? Batı’da, ‘sertifikalı mühendislik’, Amerika Birleşik Devletleri’nde ‘profesyonel mühendislik’ ismi altında İngiltere’de ‘chartered engineering’ tarzında. Bu mühendislik kalitesini yükseltmeye yöneliktir. Bu bahsin ehil beşerler tarafından yapılması lazım. Kalite, ehil insanların ortak uğraşlarının eseridir. Uzman mühendisliğe dahil yeni bir yapı kontrol yasası çıkartılmalıdır” dedi.Aydınoğlu’nun sunumuna katkıda bulunmak için kelam alan Kurul Lideri Eroğlu da, uzman mühendisliğin değerini vurgulayarak, “Bunu amaç olarak ortaya koymamız lazım. Yeni mezun olan bir mühendisin her şeyi bilmesi mümkün değil. Bunu kesinlikle gündeme getirmek gerekiyor. Türkiye’de mühendislik birikimi çok yüksektir. Yurt dışında bizim mühendislerimiz en harika tesisleri yapıyor. Türkiye’deki mühendislik hizmetlerini geliştirmemiz lazım. Bunun takipçisi olacağız. Raporun hazırlarken, kurumlara bu istikamette tavsiyelerimizi ileteceğiz” ifadelerini kullandı.’KALİTESİZ TAMİR, ERKEN GÖÇMELERE SEBEP OLUR’Komisyona çevrim içi sunum yapan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yılmaz Akkaya ise, yapılardaki bakım-onarım çalışmalarına değindi. Akkaya, “Eğer yapılarımıza kaliteli bakım-onarım yaparsak fakat o vakit yapılarımızı meselesiz bir formda kullanabiliriz. Kalitesiz bir tamir, yapılarda erken göçmelere sebep olur. Zelzeleye dirençli, sağlam yapılar üretmek istiyorsak, aktif ve müzakereci bir kalite teminat sistemi oluşturmamız gerekiyor. Proje odaklı şartname, kalite denetim sistemi ve bakım-onarım planları yapılmalıdır” dedi. Çevrim içi sunum gerçekleştiren İTÜ Mimarlık Fakültesi Kent ve Bölge Planlaması Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatih Terzi, kentsel dönüşüm sürecinin şeffaf, faal bağlantı yollarını kullanan ve iştirakçi bir anlayışla yürütülmesi gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Terzi, böylelikle afete dirençli kentler konusundaki telaşların bertaraf edileceğini kaydetti.