“Deprem hafızalı kentler” Sakarya ve Kocaeli, riskli yapıları dönüştürmekte kararlı

ÖMER FARUK CEBECİ/ ŞENGÜL AZBAY – Sakarya Büyükşehir Belediyesi ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, yapı stoklarını yenileyerek ve güçlü hale getirerek 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’ni yaşayan kentleri muhtemel afetlere karşı muhafazayı hedefliyor.

Sakarya’da 2020’de kurulan Sarsıntı Risk İdaresi ve Kentsel Güzelleştirme Dairesi Başkanlığı bünyesinde, Afet ve Risk İdaresi, Zelzele ve Taban Araştırma ile Kentsel Dönüşüm şube müdürlükleri 28 çalışanla faaliyet yürütüyor.

Afete hazırlık kapsamında 4 kat ve üstü mümkün riskli yapıların dönüşümü, eski yapı stokunun güçlü hale getirilmesi ve yenilenmesi için çalışan ünite, riskli yapıların yine inşasını teşvik emeliyle “yönlendirici imar plan notu hükümleri”ni de hazırladı.

Kocaeli de Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı bünyesinde yapı stokunun yenilenmesi açısından ehemmiyet taşıyan kentsel dönüşüm çalışmaları 7 başka noktada devam ediyor, mahkeme sürecindeki ağır hasarlı binaların yıkımı için de önemli uğraş veriliyor.

Hukuki süreci devam eden 7 bina dışındaki tüm ağır hasarlı binaların yıkımının tamamlandığı Kocaeli’de, 250 orta hasarlı bina yıkıldı, öbür yapıların sahipleriyle görüşmeler sürüyor.

“Risk gördüğümüz 10 bin küsur binamız var”

Sakarya Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem Ulu, AA muhabirine, kentin sarsıntı hafızasının bulunduğunu, bu nedenle tüm planlamaları mümkün zelzelenin yıkımlarını önlemeye yönelik hazırladıklarını anlattı.

Büyükşehir Belediyesi bünyesinde Zelzele Risk İdaresi ve Kentsel Uygunlaştırma Dairesi Başkanlığını kurduklarını, kentteki 251 bin binanın envanterini çıkardıklarını aktaran Ulu, 4 ve 5 katlı 10 bin, 1 ve 3 katlı 241 bin bina bulunduğunu bildirdi.

Yüce, Sakarya’da 8 katlı 1, 7 katlı 15, 6 katlı 260 bina olduğu bilgisini vererek, “Dolayısıyla riskli gördüğümüz 10 bin küsur binamız var, binaların tespitleri yapıldı.” diye konuştu.

“Şu ana kadar 150 vatandaşımız müracaat etti”

Bina risk tahlili için vatandaşlara davette bulunan Aziz, şunları söyledi:

“Sakaryalı hemşehrilerim, binalarınızın risk tahlilini yaptırmayla ilgili lütfen bize müracaat edin. Talep edin. Deyin ki, ‘Ben binamın risk tahlilini yaptırmak istiyorum.’ Biz de belediye olarak size yardımcı olalım. Yani ekonomik, teknik takviye verelim ve sizin yanınızda olalım. Bütün vatandaşlarımızın müracaatlarını bekliyoruz. Şu ana kadar 150 vatandaşımız müracaat etti. Onlarla ilgili çalışmaları başlatıyoruz.”

Bu hususta kıymetli kararlar aldıklarını, acil toplanma merkezlerinin ve yer planlamasının oluşturulduğunu, afet durumunda çadır ve muhtaçlık alanlarının kurulacağı yerlerin de belirlendiğini vurgulayan Ulu, bina stoku, denetimi ve kentsel dönüşümle ilgili kararları aldıklarını, kentsel dönüşümle ilgili birkaç yer belirlediklerini belirtti.

Yüce, kentsel dönüşümde kazmayı vurmaya hazırlandıklarını ve kentsel dönüşüme katılan mesken sahiplerinin kalacağı konteyner kentler oluşturacakları bilgisini vererek, “Yatay mimaride taviz yok. Yerin durumuna nazaran yatay mimariyi koruyacağız.” dedi.

Büyükakın: “Ağır hasarlı binaların yıkımıyla ilgili önemli uğraş veriyoruz”

Kocaeli Büyükşehir Belediye Lideri Tahir Büyükakın da kenti sarsıntıya hazırlama konusunda daima çalışmalar yürüttüklerine değinerek, mümkün zelzelenin akabinde “Afet Mutfağı” olarak hizmet verecek merkezin de bunlardan biri olduğunu anlattı.

Büyükakın, inşaatı devam eden merkezin yaklaşık 5 bin metrekare kapalı alanı olduğu bilgisini vererek, “Burası günde 36 bin bireye 3 öğün yemek çıkartabilecek, 100 bin şahsa çorba verebilecek merkeze dönüşecek. Tıpkı vakitte ekmek üretimi için de kullanılabilecek. Bunlar modüler dizaynlar.” dedi.

Mutfağın yanında afet anında konteynerlerin kurulabileceği altyapının da düzenlendiğini belirten Büyükakın, yaklaşık 80 konteynerlik alanın da altyapısını hazır ettiklerini söyledi.

Büyükakın, kentteki ağır hasarlı binaların yıkımıyla ilgili de önemli bir gayret verdiklerine işaret ederek, mahkeme süreci devam eden 7 bina dışındaki tüm ağır hasarlıları yıktıklarını, orta hasarlılardan da 250 binanın yıkımının gerçekleştirildiğini aktardı.

Büyükakın, öteki taraftan tarama faaliyetlerinin devam ettiğini anlatarak, “Özellikle taban incelemelerimiz devam ediyor. Onun dışında bölgeye ait kayıtlardan yaptığımız çalışma var. Etüt çalışmalarının tamamını bitirmiş, Etraf Bakanlığına onaylatmış durumdaydık. Bununla ilgili daire başkanlığı kuruldu. Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı çalışmalarını tamamlıyor. Nerelerin riskli alan ilan edileceği, nerelerde dönüşüm çalışmalarının yapılacağı, bunların fizibilitelerinin tamamı bitti diyebilirim.” sözlerini kullandı.

Ne yaptıklarını bilerek yanlışsız adımları attıklarını vurgulayan Büyükakın, “İşin uzmanlarıyla çalışıyoruz. Bu disiplinlerarası çalışma. Yalnızca inşaat mühendisinin işi değil. Jeolojiyle ilgili çalışmalar yapacak jeofizik mühendislerinin de orada olması gerekiyor. Başka mühendislik alanlarından, mimarlardan takviye alınması gerekiyor. Olayın bir de hukuksal ve ekonomik tarafı var. Onlara da hakim olarak gerçek adımlar atmak gerekiyor. Ne yaptığımızı bilerek, adım adım o çalışmaları yapıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.