Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, gündemi kıymetlendirdi Açıklaması

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, tahıl koridoruna ait 5 Mayıs’ta yapılacak toplantının değerli olduğunu belirterek, “Çünkü olumlu bir katkı yapılmazsa 18 Mayıs’ta tahıl sevkiyatı durabilir. Ruslar bu hususta beklentilerinin karşılanmadığını ileri sürerek bunu tek taraflı durdurabilirler. Bu da besin sevkiyatı konusunda çok önemli soruna yol açar.” dedi.

Güvenlik ve Dış Siyasetler Konseyi Başkanvekili İbrahim Kalın’ın da iştirakiyle Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde “Cumhurbaşkanlığı Siyaset Şuraları Faaliyetler ve Maksatlar Kitabı Tanıtım Programı” düzenlendi.

Kalın’ın açılış konuşmasının akabinde heyetlerin başkanvekilleri gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Kurulması planlanan Afet İdaresi Siyasetleri Heyetine ait soru üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, konseyin oluşturulmasına yönelik çalışmanın tamamlanması talimatı verdiğini lakin şimdi şura üyelerinin atanmadığını söyledi.

Kalın, Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın, tahıl koridoruyla ilgili Türkiye, Rusya ve Ukrayna temsilcilerinin iştirakiyle 5 Mayıs’ta İstanbul’da yapacaklarını açıkladığı toplantıdan beklentilerinin ne olduğuyla ilgili soru sonrası tahıl sevkiyatı mutabakatının yeni uzatım müddetinin 18 Mayıs’ta sona erdiğini anımsattı.

Rusya’nın bu husus kapsamında lojistik, sigorta ve liman hizmetleriyle ilgili birtakım talepleri olduğuna değinen Kalın, Ukrayna limanları üzerinden gübrenin ham unsuru amonyakın sevkiyatıyla ilgili bir tartışmanın devam ettiğini ve Türkiye olarak bunu sonuçlandırmaya çabaladıklarını bildirdi.

“Gıda sevkiyatı konusunda çok önemli soruna yol açar”

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, şöyle devam etti:

“Esir mübadelesi, amonyak ve gübrenin sevkiyatıyla ilgili bahiste bir tahlil olursa bu da bu mutabakatın bir kesimi olarak hayata geçirilecek. 5 Mayıs’ta yapılacak toplantı bu açıdan son derece kıymetli. Zira olumlu bir katkı yapılmazsa 18 Mayıs’ta tahıl sevkiyatı durabilir. Ruslar bu mevzuda kendilerince haklı olarak, beklentilerinin karşılanmadığını ileri sürerek bunu tek taraflı durdurabilirler. Bu da besin sevkiyatı konusunda çok önemli külfete yol açar. Bilhassa yaz aylarına hakikat ilerlediğimiz şu periyotta bunlar çok kritik karar. Şu ana kadar bu tahıl sevkiyatı kapsamında 20 küsur milyon tona yakın tahıl dünya piyasalarına ulaştırıldı. Bunun olmadığını varsayın, bir yıl içinde bu tahılın gitmediğini düşünün, bu dünya piyasalarının yüzde 10-15’ine tekabül ediyor. Fiyatları yüzde 40-50-60, tahminen yüzde 100 civarında artıracak bir tesire sahip olabilirdi. Biz bunu diplomatik teşebbüs sayesinde engelledik.”

Türkiye, Ukrayna, Rusya ve Birleşmiş Milletler’in (BM) iştirakiyle 5 Mayıs’ta yapılacak toplantıya ait konuşan Kalın, 18 Mayıs’a varmadan bu lojistik ve pratik problemler ile amonyak, gübre ve esir mübadelesi denklemini çözebilecek formül üretmeye çalıştıklarını tabir etti.

Suriye ile olağanlaşma toplantılarına ait soru üzerine Kalın, süreci devam ettireceklerini belirterek terörle çaba açısından PKK ve iltisaklı kümelere karşı net bir halin sergilenmesini, mültecilerin inançlı, onurlu ve istekli formda ülkelerine dönmelerinin Suriye tarafından sağlanmasını ve siyasi sürecin ilerletilmesini beklediklerini söyledi.

Bu hususlarla ilgili müzakerelerin devam ettiğini anlatan Kalın, sürecin yeni olduğunu ve çabucak bir sonuç beklememek gerektiğini lisana getirdi.

“Süreci olumlu etkilemesini pahalandırmak hayalperestlik olur”

Kalın, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun, Ermenistan’a Türk hava alanının kapatıldığını açıkladığının hatırlatılması ve bunun iki ülke ortasındaki olağanlaşma sürecini nasıl etkileyeceği sorusu üzerine şu değerlendirmede bulundu:

“Erivan’da açılan ‘Nemesis Anıtı’na reaksiyon vermememiz kelam konusu olamazdı elbette. Ermenistan için bir testti aslında bu. Bu süreç Karabağ Zaferi sonrası yürütülen barış müzakereleri, Ermenistan ile başlattığımız olağanlaşma süreci, bunlar bölgesel barış ve istikrara katkı sağlamayı hedefleyen temel adımlardır. Bütün bunları adeta kenara koyarcasına bu türlü bir anıtın açılması, Türkiye’nin tarihi hafızasını gaye alan, bizi işlemediğimiz bir kabahatle, soykırımla itham eden bir faaliyetin, hareketin alışılmış ki karşılıksız kalması beklenemezdi. Bunun elbette hava alanının kapatılması üzere bu türlü sonuçları olur. Süreci olumlu etkilemesini kıymetlendirmek hayalperestlik olur. Umarım bu bahiste Ermenistan tarafı da gerekli değerlendirmeleri yapar.”

Ermenistan’ın mevzuyla ilgili “Merkezi idarenin değil Erivan Belediyesinin tasarrufuydu.” formunda izahatta bulunduğuna işaret eden Kalın, “Merkezi idare şayet bu hususta farklı bir tavır içerisindeyse, bundan namemnun ise o vakit bu mevzuda bir tavır sergilemesi de açıkçası kıymetli olabilir diye düşünüyorum. Bu onların takdiri, kararı. Onlar ismine bir şey söyleyemem.” dedi.

Kalın, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında kalıcı barışın sağlanması çalışmalarına Türkiye olarak takviye vermeye devam edeceklerini aktararak, karşılarına “Nemesis Anıtı” üzere olayların çıkarılmasının sürece katkı vermeyeceğini tabir etti.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in tahıl koridoru mutabakatı kapsamında yapılacak ödemelerde Türk bankalarından yararlanılması teklifiyle ilgili Kalın, bununla ilgili Türk bankalarının teknik değerlendirmesinin devam ettiğini fakat Rusya ile ilgili yaptırımlar bağlamında çok olumlu ve süratli uzaklık alınmasının çok kolay olmadığını düşündüğünü lisana getirdi.

“İsveç ne kadar somut iş ortaya koyabilirse süreç o kadar süratli ilerler”

Kalın, NATO’ya üyelik müracaatında bulunan İsveç’te 1 Haziran’da yürürlüğe girecek terörle çaba kanununun süreci nasıl etkileyeceğiyle ilgili soru üzerine tekrar üçlü olarak haziran ayında toplantı yapmayı planladıklarını söyledi.

İsveç’in NATO’ya üye olmasından sonra da üçlü düzeneğin devam edeceğini bildiren Kalın, “Bir sonraki toplantıyı haziran üzere planlamamızın sebebi, 1 Haziran’da devreye girecek olan terörle çaba yasası. Bu bahiste İsveç ne kadar süratli hareket edebilir, ne kadar somut iş ortaya koyabilirse süreç o kadar süratli ilerler. Biz bu ilkesel tavrımızı motamot devam ettiriyoruz.” tabirlerini kullandı.

İsveç ismine müzakereleri yürüten mevkidaşıyla daima temas halinde olduğunu anlatan Kalın, “Onların beklentisi de ‘1 Haziran’da bu yasa devreye girsin ve uygulamalarını size gösterelim, ondan sonra tekrar süreci canlandıralım’ biçiminde. Biz de bu mevzuda mutabık kaldık. Esasen bu ortada bizim seçim sürecimiz var. Bunu tamamladıktan sonra İsveç ile tekrar oturacağız, haziranın ikinci, üçüncü haftası üzere muhtemelen tekrar bir ortaya gelme durumumuz olur.” dedi.

Çıkacak yasanın değerine işaret eden Kalın, “Ama biz hala İsveç tarafının yalnızca türel değil idari manada da atabileceği kimi adımlar olduğunun, genel iklimin artık bu tıp terör örgütlerinin İsveç’te faaliyet göstermesine imkan vermeyecek hale getirilmesinin son derece kıymetli olduğunun altını çiziyoruz. Kendileri de bunun farkındalar, sürece muhtaçlıkları olduğunu söylüyorlar. Biz de ‘peki’ dedik.” diye konuştu.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin onarımı çalışmalarına siyaset konseylerinin desteği

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin değişen gereksinimlere nazaran restore edileceğini açıklamasının hatırlatılması ve siyaset şuralarının bu mevzuyla ilgili bir çalışmalarının olup olmadığıyla ilgili soru üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın bununla ilgili kapsamlı bir çalışma yaparak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a arz ettiğini söyledi.

Çalışmanın, yeni hükümet sisteminin gereksinimlere yanıt veren yapısını da teyit ettiğini kaydeden Kalın, “Şu anda bununla ilgili verilmiş bir karar yok lakin benim varsayımım, belirli aralıklarla bu tıp revizyonlar, değerlendirmeler yapılacak. Fuat Bey’in yaptığı o çalışma, onun kurumlara ve hükümet sistemine yansıtılması, önümüzdeki devirde inşallah seçimlerden sonra çalışmalarımızın değerli bir kesimi olacak. Biz de konseyler olarak Fuat Bey’in o çalışmasına katkı verdik.” dedi.

Diğer heyet başkanvekilleri de heyetlerinin çalışmaları hakkında bilgi verdi.

Programda, Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Siyasetleri Şurası Başkanvekili Prof. Dr. Hasan Mandal, Eğitim ve Öğretim Siyasetleri Konseyi Başkanvekili Yavuz Atar, Ekonomi Siyasetleri Şurası Başkanvekili Gülsüm Azeri, Hukuk Siyasetleri Heyeti Başkanvekili Mehmet Uçum, Sıhhat ve Besin Siyasetleri Heyeti Başkanvekili Prof. Dr. Serkan Topaloğlu, Toplumsal Siyasetler Şurası Başkanvekili Prof. Dr. Vedat Işıkhan ve Lokal İdare Siyasetleri Şurası Başkanvekili Prof. Dr. Şükrü Karatepe ile şuraların üyeleri yer aldı.

Kültür ve Sanat Siyasetleri Konseyi Başkanvekili Prof. Dr. İskender Pala’nın yerine Şura Üyesi ve Cumhurbaşkanı Danışmanı Hümeyra Şahin Oktay katıldı.