Çinli Bilim İnsanlarının Yaşanabilir Yeni Gezegenler Arayışı Sürüyor

Yakın Etrafta Yaşanabilir Ötegezegen Araştırması (CHES) programının gayesini gösteren bir diyagram, Haziran 2022. (Fotoğraf: Mor Dağ Gözlemevi, Çin Bilimler Akademisi/Dağıtım Xinhua aracılığıyla)

Xinhua muhabirleri Wang Chenxi ve Yu Fei

BEİJİNG, 19 Nisan (Xinhua) — Çinli bilim insanlarının sunduğu, güneş sisteminin “yakın komşularında” yaşanabilir gezegenler aramayı hedefleyen Yakın Etrafta Yaşanabilir Ötegezegen Araştırması (CHES) isimli eşsiz keşif programında büyük ilerleme kaydedildi.

Program, Güneş-Dünya sisteminin ikinci Lagrange noktasındaki Halo yörüngesine 1,2 metre diyafram açıklığı olan bir teleskop göndermeyi kapsıyor. Teleskop, yüksek hassasiyetli astrometrinin yardımıyla güneş sisteminden 32 ışık yılı uzaklıkta, yaklaşık 100 Güneş gibisi yıldızı inceleyecek ve yakındaki gezegenlerin sayısını, gezegen kütlesini ve 3D yörüngelerini tespit edecek.

CHES baş araştırmacısı Ji Jianghui yakın vakitte Xinhua ile yaptığı söyleşide, “Bugüne kadar bir dizi ön çalışma yaptık ve büyük ilerleme kaydettik” dedi.

Aynı vakitte Çin Bilimler Akademisi’ne bağlı (CAS) Mor Dağ Gözlemevi’nde araştırma vazifelisi olan Ji’ye nazaran araştırmacılar, bilimsel maksat ve kıymetli teknolojilere ait çalışmaları tamamlayıp teleskopun 1: 6 ölçekli bir prototipini geliştirdi.

Araştırmacılar ayrıyeten, imaj bozulmasını düzeltmek için bir metot ile yüksek istikrar ve doğruluk performansı veren uydu denetim tekniği geliştirdi. Bunun yanı sıra yakın pozisyon yıldızlara ait vakum ortamında mikro piksel düzey ölçüm teknolojisini test ederek uzayda yaşanabilir bölgede Dünya gibisi gezegenlerin keşfi için sağlam bir temel oluşturuldu.

Çin’in başşehri Beijing’de, mikro piksel seviyede yıldız uzaklık ölçüm teknolojisi için bir vakum test aygıtını ayarlayan araştırmacı, 13 Nisan 2023. (Fotoğraf: Mor Dağ Gözlemevi, Çin Bilimler Akademisi/Dağıtım Xinhua aracılığıyla)

Çin Uzay Araştırmaları Birliği Lideri ve CAS Ulusal Uzay Bilimleri Merkezi’nin eski Müdürü Wu Ji’ye nazaran, hem yurtiçi hem de yurtdışındaki bilimsel topluluklar, yakın etrafta yaşanabilir gezegenleri aramanın değerli bir gaye olduğu konusunda görüş birliği içinde.

Bilim insanlarının “yakın çevrede” dedikleri şey ise kozmik ölçekteki bir uzaklığa işaret ediyor. Bu, bir yıldızın gezegenleriyle birlikte, güneş sistemimizden onlarca ışık yılı uzakta olduğu manasına geliyor.

Wu, yaşanabilir bölgede keşfedilen karasal birçok gezegenin yörüngesinde bulunduğu yıldızın Güneş gibisi yıldız değil, hayatın devamı için uygun olmayan güçlü radyasyon yayan kırmızı cüce yıldızlar olduğunu belirtti. Wu, bilim insanlarının, potansiyel olarak yaşanabilir Dünya gibisi gezegenleri barındıran yakınlardaki Güneş gibisi yıldızlarla daha çok ilgilendiklerini kelamlarına ekledi.