Çin’den ABD’ye Tayvan başkanı Tsai’nin ziyaretine “kararlı karşılık” uyarısı Açıklaması

Çin, Tayvan önderi Tsai Ing-wen’in Orta Amerika ülkelerine yapacağı ziyaretler kapsamında geçiş için uğrayacağı ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin MacCarthy ile görüşmemesi ikazında bulundu.

Devlet Kuruluna bağlı Tayvan İşleri Ofisi Sözcüsü Cu Fınglien, Tayvan önderinin geçiş için ABD’yi kullanmasının özünde provokatif bir hareket olduğunu ve “uluslararası topluma Tayvan’ın ayrılığı fikrini satmayı, ABD’de Çin aksisi güçlerin dayanağını almayı amaçladığını” savundu.

Tsai’nin ABD’nin dayanağıyla Tayvan’ın bağımsızlığı arayışında olduğunu ileri süren Sözcü Cu, “Eğer Tayvan başkanı Tsai Ing-wen, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ile buluşursa, bu ‘tek Çin’ prensibini ihlal eden bir provokosyon olur. Bu durumda kararlı karşı önlemler alırız.” sözünü kullandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning de Pekin’de düzenlediği olağan basın toplantısında, Çin’in durumu yakından izlediğini, ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğünü kararlılıkla koruyacağını söyledi.

Mao, “ABD, bir yandan Çin ile bağlantıların rayında tutulmasını sağlayacak müdafaaların oluşturulmasından bahsederken başka yandan ikili ilgilerin temelini sarsacak tehlikeli adımlar atmaya son vermeli.” dedi.

“Dış baskılar mahzur olamayacak”

Tayvan başkanı Tsai Ing-wen, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaret edeceği, öncesinde ve sonrasında ABD’nin New York ve Los Angeles kentlerinde temaslarda bulunacağı 10 günlük yurt dışı gezisi için bugün Ada’dan ayrıldı.

Geziyi, Tayvan’ın demokratik kıymetlere bağlılığını dünya sahnesinde göstermek için talih olarak gördüklerini vurgulayan Tsai, “Tüm dünyaya demokratik Tayvan’ın özgürlük ve demokrasi kıymetlerini kararlılıkla savunacağını, dünyada bir yeterlilik gücü olarak var olmayı ve demokrasinin direncini güçlendirmeyi sürdüreceğini anlatmak istiyoruz. Dış baskılar, dünya ile ilgi kurma kararlığımıza pürüz olamayacak.” değerlendirmesinde bulundu.

Tsai’nin Guatemala ve Belize ziyaretleri

Tayvan Dışişleri Bakanlığının açıklamasına nazaran, Tsai, 1-3 Nisan’da Guatemala’yı, 3-5 Nisan’da Belize’yi ziyaret edecek.

Tayvan önderi, ziyaretlerinde, Guatemala Devlet Lideri Alejandro Giammattei ve Belize Başbakanı John Briceno ile görüşecek, Tayvan’ın Ekonomi ve Kültür Temsilcilikleri yetkilileri ile bu ülkelerde yaşayan Tayvanlılarla bir ortaya gelecek.

Guatemala’ya gidiş yolunda ABD’nin New York kentine uğrayacak Tsai’ye burada Hudson Enstitüsünce düzenlenecek aktiflikte ödül verileceği tez ediliyor.

Belize ziyareti dönüşünde ise Los Angeles kentine uğrayarak Ronald Reagan Kütüphanesi’nde düzenlenecek toplantıda konuşacak Tsai’nin, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ile görüşmesi bekleniyor.

Uluslararası basında daha evvel yer alan haberlerde, McCarthy’nin selefi Nancy Pelosi üzere Tayvan’ı ziyaret etmek istediği lakin nisanda planlanan ziyaretin Çin ile tansiyonu tırmandıracağından telaş eden Tsai’nin onun yerine ABD’de görüşmeyi tercih ettiği ileri sürülmüştü.

Pelosi’nin ziyareti krize sebep olmuştu

ABD’nin evvelki Temsilciler Meclisi Lideri Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin ortasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken, gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınları sularına düşmüştü.

Çin, ziyaretin akabinde Tayvan etrafındaki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan Boğazı’nı ayıran prestiji “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları sistemli hale getirmişti.

Çin’in topraklarının kesimi olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.

Pekin, “tek Çin” unsurunu vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve öbür milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilgileri kesmesini kaide koşuyor.