Çin ve Pakistan Dışişleri Bakanları Afganistanlı Taliban Temsilcisi ile Görüştü
Çin Dışişleri Bakanı Çin Gang ve Pakistanlı mevkidaşı Bilaval Butto Zerdari, İslamabad’da Afganistan’daki Taliban süreksiz hükümetinin Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki ile bir ortaya geldi.
Muttaki, İslamabad’ı ziyaretinde Pakistan ve Çinli muhataplarıyla ikili görüşmelerinin yanı sıra 5. sefer düzenlenen Çin-Pakistan-Afganistan Dışişleri Bakanları Diyaloğu toplantısına katıldı.
Pakistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Zerdari’nin Afgan temsilci Muttaki ile görüşmesinde, taraflar, barış, güvenlik, ticaret ve ilişkililik üzere ikili bahislerde görüş alışverişinde bulundu.
Zerdari, terörle gayrette eşgüdüm ve işbirliğinin artırılması, ikili ve geçiş ticaretindeki pürüzlerin kaldırılması, bölgesel ekonomik entegrasyonunun ve bağlantılılığın sağlanması gereğine işaret etti.
Üçlü toplantıda ise taraflar, siyasi irtibatı ilerletme, terörle gayrette işbirliği ve üçlü çerçevede ticareti ve yatırımları geliştirme konusunda mutabakata vardı.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Çin Gang, Muttaki ile yaptığı ikili görüşmede, Çin ve Afganistan’ın dost ve komşu iki ülke olduğunu belirterek, memleketler arası durum nasıl değişirse değişsin, Afgan halkının tercihlerine hürmet göstereceklerini ve ülkenin bağımsızlığını, egemenliğini ve ulusal şartlarına uygun kalkınma yolu izlemesini destekleyeceklerini vurguladı.
Afganistan’ın terörle uğraş taahhüdüne bağlı kalması, “Doğu Türkistan İslami Hareketi” dahil terörist kümelere karşı önlem alması gerektiğini belirten Çin Gang, ülkedeki Çin kurumları ile vatandaşlarının güvenliğini sağlaması talebinde bulundu.
Çin Gang, ülkesinin üçlü diyalog ve işbirliğini, eşit istişare, pratik işbirliği, karşılıklı yarar ve kazan-kazan işbirliği temelinde geliştirmeyi dilediğini tabir etti.
Muttaki de Afganistan’ın Çin ile bağlantılarını geliştirmeye büyük değer verdiğini, Çin zıddı hiçbir gücün Afgan topraklarını kullanmasına müsaade vermeyeceğini vurgulayarak, Nesil ve Yol Teşebbüsü çerçevesinde altyapının geliştirilmesi, iktisat, ticaret, kültür alanında işbirliği ile halklar ortasında etkileşimin geliştirilmesinden yana olduklarını lisana getirdi.
Afgan temsilci, Çin, Pakistan ve öbür komşu ülkelerle ahenk içinde yaşama, üçlü işbirliği ile bölgesel istikrara ve refaha katkı sağlamayı umdukları vurguladı.
Taliban’a yönelik memleketler arası yaptırımlar nedeniyle Afganistan dışına seyahat yasağı bulunan Muttaki, tanınan istisnayla Pakistan’ı ziyaret etmişti.
Çin’in Taliban’a karşı tutumu
Çin, ABD’nin ülkeden çekilmesinin akabinde Afganistan’da idareye gelen Taliban’ın kurduğu süreksiz hükümeti tanımasa da ülkede güvenliğin ve istikrarın sağlanması ve ekonomik bağların geliştirilmesini desteklediğini bildirmişti.
Çinli şirketler, güvenliğe ait kaygılara karşın, ülkenin güçlü maden kaynaklarının işletilmesine ilgi göstermişti.
Dışişleri Bakanı Çin Gang, geçen ay Özbekistan’da düzenlenen Afganistan’a Komşu Ülkeler Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katılmış, toplantıda Taliban süreksiz hükümetine, “komşu ülkelerle daha yakın işbirliği yapması ve idarede daha kapsayıcı ve ilerlemeye açık olması gerektiği” bildirisini vermişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, 12 Nisan’da yayımladığı “Çin’in Afganistan problemindeki pozisyonu” başlıklı 11 unsurluk evrakta, Afganistan’a tekrar jeopolitik çatışma ve bölgesel istikrarsızlık kaynağı olmaması için ülkede siyasi uzlaşmanın ve kalkınma gayretlerinin desteklenmesi davetinde bulunmuştu.
Çin’in Afganistan’da “ılımlı ve sağduyulu bir yönetimi” desteklediğinin altı çizilen evrakta, Taliban’ın kurduğu süreksiz hükümete, bayanlar, çocuklar ve etnik kümeler dahil tüm Afgan halkının temel haklarına hürmet gösterme daveti yapılmıştı.