Çin, Tayvan başkanının ABD ziyaretlerinin akabinde Ada etrafında askeri tatbikata başladı

Çin ordusu, Tayvan önderi Tsai Ing-wen’in Orta Amerika ve ABD ziyaretlerinin akabinde Tayvan Adası’nın etrafında kara, hava ve deniz kuvvetlerinin katıldığı müşterek askeri tatbikata başladı.

Devlet televizyonu CCTV’nin haberine nazaran, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) Doğu Cephesi Komutanlığı, “Müşterek Kılıç” ismi verilen askeri tatbikatın, “Çin silahlı kuvvetlerinin eş vakitli olarak adayı çevreleyip her taraftan baskı altına alarak deniz, hava ve enformasyon denetimini ele geçirmesini amaçladığını” bildirdi.

Komutanlık Sözcüsü Albay Şi Yi, tatbikatın pazartesiye kadar süreceğini belirterek, “Bu, Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere ve onların yabancı güçlerle cürüm birliği içinde düzenledikleri provokasyonlara karşı önemli bir ihtardır.” tabirini kullandı.

Tayvan Savunma Bakanlığı, dün gece yarısından bugün akşam saatlerine kadar Çin’e ilişkin 71 hava aracı ve 9 savaş gemisinin Ada etrafında görüldüğünü duyurdu.

Bakanlığın açıklamasında, 71 hava aracından 45’inin Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz çizgisini kuzey orta ve güneyden geçtiği ve Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği alanda uçtuğu belirtildi.

Tatbikatta ÇHKO’nun kara kuvvetlerine bağlı roket bataryalarının, donanmaya bağlı destroyer, fırkateyn ve füze gemileri ve karada konuşlu gemi savar füze sistemlerinin, hava kuvvetlerine bağlı savaş jetleri, erken ikaz ve tanker uçaklarının ve roket kuvvetlerine bağlı güdümlü füze sistemlerinin yer aldığı bildiriliyor.

Tayvan’ın karşı kıyısında yer alan Fucien eyaletinin Deniz Güvenliği Yönetimi, lokal saatle 08.00-12.00’de Tayvan Boğazı’nın kuzeyindeki Fucou kenti açıklarında gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı askeri tatbikat düzenleneceğini duyurmuştu.

Duyuruda tatbikatların 11,13,15,17 ve 20 Nisan’da tekrarlanacağı belirtilirken tüm sivil ve ticari gemilerin anılan tarihlerde bölgeye girmemesi istenmişti. Tayvan’ın denetimindeki Matsu Adaları yakınında yapılacak seri tatbikatların yanı sıra 10 Nisan’da Çin’in denetimindeki Pingtan Adası’nın etrafında gerçek silah ve mühimmatla tatbikat yapılacağı bildirilmişti.

Tsai’nin ziyaretleri

Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın başkanı Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD’ye “transit geçiş” gerekçesiyle gayriresmi ziyaretlerde bulunmuştu.

Tayvan başkanı, 30 Mart’ta New York kentinde Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen toplantıya katılmış, 5 Nisan’da da California eyaletinin Simi Valley kentinde ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ve partiler ortası Kongre heyetiyle görüşmüştü.

Pekin idaresi, ziyaret nedeniyle ABD’yi protesto ederken Tsai’nin temaslarına aracılık eden iki kuruluşa ve yöneticilerine yaptırım uygulayacağını bildirmişti.

Pelosi’nin ziyareti de krize sebep olmuştu

ABD’nin evvelki Temsilciler Meclisi Lideri Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin ortasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.

Çin, ziyaretin akabinde Tayvan etrafındaki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan Boğazı’nı ayıran prestiji “orta çizgi”yi geçtiği uçuşları tertipli hale getirmişti.

Çin’in topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.

Pekin, “Tek Çin” unsurunu vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlar kurmasına, Birleşmiş Milletler ve öbür memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik bağlantıları kesmesini kural koşuyor.