Çin, Afganistan’da barış ve kalkınma eforlarına dayanak daveti yaptı Açıklaması

Çin, Afganistan’ın bir daha jeopolitik çatışma ve bölgesel istikrarsızlık kaynağı olmaması için ülkede siyasi uzlaşmanın ve kalkınma eforlarının desteklenmesi davetinde bulundu.

Dışişleri Bakanlığının “Çin’in Afganistan problemindeki pozisyonu” başlıklı 11 unsurluk açıklamasında, “Yeni şartlarda Afganistan jeopolitik oyunların değil, çok taraflı işbirliğinin tabanı olmalı.” tabirine yer verildi.

Açıklamada, Çin’in yakın komşusu Afganistan ile ilgilerinde “Üç Saygı” ve “Üç Asla” prensiplerine bağlı olduğu, Afganistan’ın bağımsızlığı, egemenliği ile toprak bütünlüğüne, Afgan halkının bağımsız tercihlerine, dini inanç ve ulusal geleneklerine hürmet duyacağı belirtildi.

Çin’in asla Afganistan’ın iç işlerine karışmayacağı, bencil çıkarların peşinde koşmayacağı ve ülkeyi nüfuz alanı haline getirmeye çalışmayacağı vurgulanan açıklamada, Pekin’in ülkede barışa ve yine inşaya yönelik eforları desteklediği aktarıldı.

Açıklamada, Çin’in Afganistan’da “ılımlı ve sağduyulu bir yönetimi” desteklediğinin altı çizilerek, Taliban’ın kurduğu Afgan Süreksiz Hükümeti’ne bayanlar, çocuklar ve etnik kümeler dahil tüm Afgan halkının temel insan haklarına hürmet gösterme daveti yapıldı.

Çin’in Afganistan’ın kısa vakitte “bağımsız ve sürdürülebilir” bir kalkınmayı sağlayabilmesi için gereken dayanağı vermeye hazır olduğuna işaret edilen açıklamada, “Çin, Afganistan’ın Jenerasyon ve Yol işbirliğine iştirakini memnuniyetle karşılıyor, Afganistan’ın ‘karaya sıkışmış bir ülkeden’ ‘karayla temaslı bir ülkeye’ dönüşmesini sağlayacak bölgesel ekonomik işbirliğine entegrasyonunu destekliyor.” tabirine yer verildi.

Açıklamada, Afganistan’ın güvenliği için terörle gayret uğraşını desteklemenin gereğine işaret edilerek, “Afganistan’ın terörün hem tesirlerini, hem de kökteki sebeplerini giderecek önlemleri almasını desteklemeli, yine kaynağı ve sığınağı haline gelmesine müsaade vermemeliyiz.” değerlendirmesi yapıldı.

ABD’ye “taahhüt ve yükümlülüklerini” yerine getirme çağrısı

ABD’ye yönelik tenkitlere yer verilen açıklamada, Afganistan’ın yurt dışı varlıklarını donduran ve ülkeye tek taraflı yaptırımlar uygulayan Washington idaresinin, sorunu ortaya çıkaran aktör olarak, ülkedeki insani durumun gelişimine yönelik en büyük mahzuru oluşturduğu savunuldu.

Açıklamada ABD’ye, “taahhüt ve yükümlülüklerini” yerine getirme, Afganistan’a yönelik yaptırımları kaldırma, yurt dışı varlıkları iade etme ve kelam verdiği insani yardımı sağlayarak Afgan halkının acil muhtaçlıklarını karşılama daveti yapıldı.