Çanakkale Savaşları’ndan kalma 108 yıllık batık gemiler görüntülendi
Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca dalış turizmine açılan 108 yıl evvelki muharebelerden kalma batık gemiler görüntülendi.
Su altı imaj direktörü Tahsin Ceylan ve takımı, Çanakkale Boğazı’nda yaptığı dalışta, 1915’te İttifak Devletleri ile İtilaf Devletleri ortasındaki savaşta batırılan gemilerin batıklarının bulunduğu Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı’nı kamerasıyla kaydetti.
Birinci Dünya Savaşı’nın en şiddetli deniz muhaberelerinden birinin yaşandığı bölgede Tarihi Alan Başkanlığınca 2021’de dalışa açılan 14 batıktan 10’unu görüntüleyen Ceylan ve grubu gemilerin etraflarındaki deniz canlılarını da kayda aldı.
Suvla dalış noktasında 27 metre derinlikte görüntülenen 188 ton yükündeki İngiliz mayın tarama gemisi Lundy, Çanakkale Deniz Savaşı’ndan evvel balıkçı gemisi olarak kullanıldı.
Büyük Kemikli Burnu’ndaki İngiliz muhribi HMS Louis, Çanakkale Savaşları sırasında bir römorkörle çarpışarak hasar almasının akabinde sürüklenerek kuma oturdu. Büyük kısmı kuma batmış durumdaki gemi 10-12 metre derinlikte her seviyeden dalışseverlere hizmet veriyor.
Anzak Koyu’ndaki SS Milo, 1865’te buharlı bir gemi olarak inşa edildi. Birinci Dünya Savaşı’nda yük taşımada kullanılan ve büyük kısmı kuma batmış olan, etrafı deniz çayırlarıyla kaplı gemi 5-7 metre derinlikte yer alıyor.
Yük ve asker nakliyeciliğinde kullanılan İngilizlere ve Avustralyalılara ilişkin birer gemi, 25 metre derinlikte adeta doğal bir resifi andırıyor.
Seddülbahir açıklarında Alman denizaltısı tarafından torpillenerek batırılan 18 metre derinlikteki İngiliz zırhlısı HMS Majestic, Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı’ndaki en ünlü batıklardan biri olarak biliniyor.
İngiliz zırhlısı HMS Triumph, Midilli (SS Breslau), Fransız denizaltısı Saphir, İngiliz denizaltısı HMS E14 ve Osmanlı Ordusuna ilişkin Mesudiye Zırhlısı da Ceylan ve grubunca görüntülenen batıklar ortasında bulunuyor.
Türkiye’nin batık envanterinin zenginliği
Tahsin Ceylan, AA muhabirine, Çanakkale Deniz Zaferi’nin 108’inci yılında Gelibolu Tarihi Sualtı Parkı’ndaki batıkları görüntülediklerini söyledi.
Bu batıkların 100 yılı aşkın mühlet dalışa yasak olduğunu belirten Ceylan, Tarihi Alan Başkanlığının çalışmalarıyla deniz turizmine kazandırıldığını tabir etti.
Akdeniz’de 17 bin olan denizel çeşit sayısının Türkiye kıyılarında 6 bin civarında olduğunu belirten Ceylan, “Dolayısıyla Türkiye kıyıları su altı faunası açısından zayıf lakin batık envanteri tahminen de dünyada birinci sıradadır.” dedi.
“Çanakkale ruhunu da batıklarda görüyorum”
Türkiye’deki batıkların büyük kısmının Çanakkale’de Birinci Dünya Savaşı’ndan kalanlar olduğunu lisana getiren Ceylan bu gemilerin her birini birer abide olarak gördüklerini anlattı.
Batıkların deniz turizmine açılmasının sevindirici olduğunu vurgulayan Ceylan şöyle konuştu:
“Ben bu batıklara daldığımda bilhassa son yıllarda, 100 yılı aşkın geçmişte artık batıkların birçoğunun metal özelliği de kalmamış, dokunduğunuz vakit jilet üzere kesiliyor ya da kırılıyor. İşgal kuvvetleri olarak geldiler lakin gemilerini burada bırakıp gittiler. Her birinin farklı bir öyküsü, trajedisi var. Ben onlara ‘derinlerdeki sessiz tanıklar’ diyorum. Bu batıkların bugün elimizdeki manzaraları bile değerli. Tahminen 20 yıl sonra bu batıklar daha da kırılacak dökülecek, hiçbir şey kalmayacak. Çanakkale ruhunu da batıklarda görüyorum.”