Bosna Hersek Federasyonu’nun Yeni Hükümeti Vazifeye Başladı

Bosna Hersek’teki iki entiteden Bosna Hersek Federasyonu’nun (FBİH) yeni hükümeti yemin ederek vazifeye başladı.

Ülkede 2 Ekim 2022’de gerçekleştirilen seçimin akabinde tartışmalara sebep olan ve Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt’in 27 Nisan’da “Bonn yetkilerini” kullanarak kurulmasına karar verdiği yeni FBİH hükümeti, Saraybosna’da düzenlenen yemin merasiminin akabinde resmen vazifesi devraldı.

Sosyal Demokrat Parti (SDP) Genel Lideri ve FBİH’in yeni Başbakanı Nermin Niksic öncülüğünde düzenlenen merasime, FBİH’in yeni ve eski vazifelileri katıldı.

Niksic burada yaptığı açıklamada, “Önümüzdeki periyoda ıslahat süreçleri damgasını vuracak. Grup olarak çalışacağımıza ve yeterli adımlar atacağımıza eminim.” dedi.

Niksic’in başbakan olduğu FBİH’in yeni Bakanlar Şurasında yer alan isimler şöyle:

“Toni Kraljevic Maliye Bakanı (Hırvat Demokratik Birliği Bosna Hersek – HDZ BİH), Kültür ve Spor Bakanı Sanja Vlaisavljevic (HDZ BiH), Etraf Düzenleme Bakanı Zeljko Nedic (HDZ BiH), Ulaşım ve İrtibat Bakanı Andrijana Katic (HDZ BİH), Çalışma ve Toplumsal İşler Bakanı Adnan Delic (Halk ve Adalet Partisi – NİP), Tarım, Orman ve Su İşleri Bakanı Kemal Hrnjic (NİP), Göçmen ve Mülteciler Bakanı Nerin Dizdar (SDP), Kalkınma, Girişimcilik ve Zanaat Bakanı Vojin Mijatovic (SDP), Güç, Madencilik ve Sanayi Bakanı Vedran Lakic (SDP), Gazi ve Engelliler Bakanı Nedzad Lokmic (SDP), Eğitim ve Bilim Bakanı Jasna Durakovic (SDP), Sıhhat Bakanı Nediljko Rimac (Hırvat Demokratik Birliği 1990 – HDZ-1990), Ticaret Bakanı Amir Hasicevic (Bizim Parti – NS), Etraf ve Turizm Bakanı Nasiha Pozder (NS), İçişleri Bakanı Ramo İsak (Avrupa Halk Birliği – NES).”

Schmidt’in kararına karşı protestolar düzenlendi

Yüksek Temsilci Schmidt, 27 Nisan’da, gazetecilere yaptığı açıklamada, FBİH hükümetinin kurulması için sahip olduğu “Bonn yetkilerini” kullandığını duyurmuştu.

Schmidt’in açıklamasının akabinde Yüksek Temsilcilik Ofisince (OHR) yayımlanan karara nazaran, entite hükümetinin kurulmasına mani olan FBİH lider yardımcılarının imzasına gerek kalmazken, “Teklif edilen hükümete onay veren bir lider yardımcısının imzası anayasaya uygundur.” sözüne yer verilmişti.

Bunun üzerine 28 Nisan’da Saraybosna’da Schmidt’in kararına karşı protestolar düzenlenmiş, protestolar devam ederken Niksic Başbakanlığındaki FBİH Hükümeti mecliste güvenoyu almıştı.

Bosna Hersek’teki genel seçim

Bosna Hersek’te genel seçim 2 Ekim 2022’de yapılmış, Devlet Başkanlığı Kurulunun Boşnak üyesi Denis Becirovic, Hırvat üyesi Zeljko Komsic ve Sırp üyesi de Zeljka Cvijanovic olmuştu.

Devlet Başkanlığı Kurulu, 22 Aralık 2022’deki oturumunda, Hırvat Demokratik Birliğinden (HDZ) Borjana Kristo’yu devlet düzeyinde hükümeti kurmakla görevlendirmişti.

Ülkedeki iki entiteden Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkanlığına Milorad Dodik seçilmiş, RS hükümeti ise 21 Aralık’ta kurulmuştu. 28 Şubat’ta da FBİH Başkanlığına Lidija Bradara getirilmişti.

Bradara, 30 Mart’ta yaptığı açıklamada, federasyon hükümeti kurma vazifesini Niksic’e verdiğini duyurmuştu.

Bosna Hersek’te OHR ve Yüksek Temsilci

Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması’nın getirdiği karmaşık siyasi yapının yanı sıra ülkede yeniden Dayton ile oluşturulan OHR gereksinim durumunda yasa çıkarabilecek yetkiye sahip.

OHR, memleketler arası toplum ismine Bosna Hersek’te barış mutabakatının uygulanmasını denetliyor. Yüksek Temsilcilik, ülkede faaliyet gösteren memleketler arası kurumların etkinliklerini de koordine ediyor.

Birleşmiş Milletlere (BM), her yıl Bosna Hersek’teki gelişmeler ve sıkıntılarla ilgili rapor sunan YüksekTemsilci, “Bonn yetkileri” olarak bilinen geniş yetkilere sahip. Yüksek Temsilci, Devlet Başkanlığı Kurulunun üyeleri dahil olmak üzere ülkede barışın uygulanmasına mahzur olan bireyleri misyondan alabiliyor, gereksinim durumunda yasa çıkarabiliyor.