BM karar taslağında Taliban idaresi bayan ve kızlara yönelik yasakları geri almaya çağrıldı

BİRLEŞMİŞ Birleşmiş Milletler (BM), Afganistan’daki Taliban idaresini bayanlara ve kız çocuklarına yönelik giderek artan sert kısıtlamaları süratle geri almaya çağırdı ve bayanların BM ile çalışmasına yasak getirmesini kınadı.

BM’nin bugün Güvenlik Kurulu’nda oylanması beklenen karar taslağında bayanların Afgan toplumundaki “vazgeçilmez rolü” tekrar teyit edilerek Taliban’ın, Afganistan’da bayan ve kız çocuklarının insan haklarına ve temel özgürlüklerini “erozyona uğratmasından” derin kaygı duyulduğu belirtildi.

Taliban’ın eğitime, istihdama, hareket serbestisine ve kamusal hayata eşit iştirake erişimi süratle geri getirmeye çağrıldığı taslakta BM üyesi bütün ülkelere Taliban’ın bayanlara ve kız çocuklarına yönelik siyaset ve uygulamalarının “acil biçimde aksine çevrilmesi” konusunda nüfuzlarını kullanmaları teklifinde bulunuldu.

Birleşik Arap Emirlikleri ve Japonya tarafından hazırlanan karar taslağının bugün 15 üyeli Kurul tarafından oylanması planlanıyor.

Rusya ve Çin’in çekimser kalması beklense de karar taslağının onaylanmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Taliban’ın bayan işçi yasakları

Taliban’ın 15 Ağustos 2021’de Afganistan idaresine gelmesiyle ülkede bayanların çalışmasına ve kızların eğitim almasına yönelik önemli kısıtlamalar getirildi.

Kızların evvel ortaokul ve liselerde, Aralık 2022’de ise üniversitelerde eğitim alması engellendi. Yeniden aralık ayında Afgan bayanların lokal ve yabancı sivil toplum kuruluşlarında çalışması da askıya alındı.

Ayrıca, BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA), Afganistan’ın Nangarhar vilayetinde BM’ye bağlı Afgan bayan işçinin işe gitmesinin engellendiğini bildirerek “Yetkililere, BM’nin bayan işçisi olmadan çalışamayacağını ve hayat kurtarıcı yardım sağlayamayacağını hatırlatmak isteriz.” tabirine yer vermişti.

Taliban, kız öğrencilerin eğitimlerine orta verme kararının akabinde 24 Aralık 2022’de de sivil toplum kuruluşlarında (STK) bayan işçi çalıştırılmasını ikinci bir duyuruya kadar askıya aldı. Bayan çalışanın işlerine son vermeyen STK’lerin lisanslarının iptal edileceği kaydedildi.

Bunun üzerine Save The Children, the Norwegian Refugee Council ve DEVA üzere ülkedeki kimi memleketler arası yardım kuruluşları çalışmalarını durdurdu. Taliban’ın kararına Avrupa Birliği, BM, ABD ve birçok ülkeden reaksiyon gösterildi.