BM ile Kızılhaç, Yemen’deki esir takası muahedesini memnuniyetle karşıladı

Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilciliği ile Memleketler arası Kızılhaç Komitesi, Yemen hükümeti ile Husiler ortasında varılan, 887 kişinin özgür bırakılmasını öngören muahededen memnuniyet duyduklarını açıkladı.

BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg’in ofisi ile Kızılhaç Komitesi tarafından yapılan ortak açıklamada, Yemen’deki çatışmanın tarafları ortasında İsviçre’de 10 gündür devam eden toplantıların, 887 kişinin hür bırakılmasını öngören bir uygulama planıyla sonlandığı belirtildi.

Tarafların daha fazla kişinin hür bırakılmasını görüşmek için mayıs ayında yine bir ortaya gelmesi konusunda mutabık kaldıkları tabir edilen açıklamada, ayrıyeten esirlerin tutulduğu merkezlere karşılıklı ziyaretlerin yapılması ve ziyaretler sırasında esirlerin tamamına erişimin sağlanması taahhüdünde bulundukları kaydedildi.

Açıklamada, Grundberg’in, “Bugün gelinen noktayı memnuniyetle karşılıyorum, taraflara bu sonuca ulaşmak ismine gerekli ödünleri verdikleri için teşekkür ediyorum.” tabirine yer verildi.

Yemenli ailelerin, “serbest bırakılmaların acilen ve sıkıntısız biçimde gerçekleşmesine” yönelik temennilerine katıldığını kaydeden Grundberg, sevdiklerine kavuşmayı bekleyen ve akıbetleri konusunda endişelenen tüm Yemenlilerin çektiği acıların bir an evvel son bulmasını umduğunu aktardı.

Grundberg, Yemen hükümeti ile Husileri, daha fazla kişiyi hür bırakmak için kişisel teşebbüslerde bulunmaya çağırdı.

Taraflar ortasında inanç inşa edilmesi

Yemen’deki Memleketler arası Kızılhaç Komitesi Lideri Daphnee Maret ise bu kararlı adımın, dağılan çok sayıda ailenin acısını dindireceğini, ülkedeki taraflar ortasında itimat inşa edilmesine katkı sağlayacağını belirterek, daha fazla sayıda kişinin özgür bırakılması temennisini lisana getirdi.

Maret, Kızılhaçın tarafsız arabulucu rolünün yanı sıra esirlerin tutulduğu yerlere ziyaretlerin kolaylaştırılmasını, çatışma kontaklı şahısların hür bırakılmasını, nakledilmesini ve ülkelerine geri gönderilmesini desteklemeye hazır olduğunu vurguladı.

Yemen hükümeti ile Husiler ortasında BM nezaretinde 11 Mart’ta İsviçre’de başlayan esir değişimi görüşmeleri bugün sona ermişti. Yemen hükümeti ve Husiler, ortalarında 4 gazeteci ile tanınmış siyasi, askeri ve güvenlik yetkililerinin de olduğu 887 kişinin karşılıklı özgür bırakılması için muahedeye varmıştı.

Stockholm Muahedesi ve esir takası

Yemen’deki İran takviyeli Husiler, Eylül 2014’ten bu yana başşehir Sana ve kimi bölgelerin kontrolünü elinde bulunduruyor.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine dayanak veriyor.

Yemen hükümeti ve İran takviyeli Husiler ortasında 2018’de “esir değişimi, Hudeyde’de ateşkes, limanlar ve Taiz’in durumuyla” ilgili Stockholm Mutabakatı imzalanmıştı.

Stockholm Mutabakatı’ndan sonra birçok kere esir değişimi için masaya oturan taraflar, Ekim 2020’de savaşın başlangıcından beri en büyük esir takasını gerçekleştirmişti. Bu kapsamda 15’i Suudi Arabistan, 4’ü Sudan vatandaşı toplam 1056 kişi özgür bırakılmıştı.

Nisan 2020’de Husilerin kelamda mahkemesi, Yemen hükümeti ve Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap koalisyonuyla işbirliği yapmakla suçlanan Tevfik el-Mansuri, Abdulhalık İmran, Ekrem el-Velidi ve Haris Hamid isimli 4 gazeteci hakkında idam cezası vermişti.

Husiler, 28 Mart 2022’de de her iki taraftan toplam 2 bin 223 esirin takası konusunda anlaştıklarını duyurmuş lakin tarafların karşılıklı suçlamaları nedeniyle bu süreçte ilerleme kaydedilmemişti.

Yemen hükümeti de ülkenin güneybatısındaki Taiz vilayetine düzenlenen akının akabinde 29 Ağustos’ta Husilerle Ürdün’de yürütülen görüşmeleri askıya aldıklarını açıklamıştı.