BM, Doha’da Afganistan için “ortak noktalar” arıyor
BİRLEŞMİŞ Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Katar’ın başşehri Doha’da Afganistan ile ilgili “ortak noktalar” aramak için iki günlük toplantı düzenledi.
BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın brifinginde, toplantının bir çalışma yemeğiyle başladığını belirtti.
Dujarric, toplantıya Türkiye, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İran, Japonya, Kazakistan, Kırgızistan, Norveç, Pakistan, Katar, Rusya, Suudi Arabistan, Tacikistan, Türkmenistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere, ABD, Özbekistan, Avrupa Birliği ve İslam İşbirliği Örgütünden heyetlerin katıldığını bildirdi.
Yarın sona erecek toplantının temel hedefinin memleketler arası toplumla “Taliban idaresiyle temel hususlarda nasıl bir bağlantı kurulacağını” araştırmak olduğunu aktaran Dujarric, “Guterres, özel temsilcilerle yürüttüğü toplantıda, bilhassa bayan ve kızlara yönelik insan hakları mevzuları, kapsayıcı yönetişim, terörle uğraş ve uyuşturucu kaçakçılığı ile ilgili konularda ortak noktaları araştıracak.” dedi.
Dujarric, toplantıya Taliban idaresinden davetli olmadığını, Guterres’in toplantı sonrasında basına açıklama yapacağını söyledi.
Kadın çalışana çalışma yasağı getirilmesi kınanmıştı
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu Afganistan’daki Taliban idaresinin BM bayan çalışanına getirdiği çalışma yasağını kınayan kararı 28 Nisan’da kabul etmişti.
Kararda, Taliban idaresine bayanlara yönelik yasakları süratli bir biçimde “geri çevirme” daveti yapılırken, Taliban idaresinden bayanların eğitim, istihdam, hareket serbestisi ve kamu hayatına eşit iştirakini tekrar sağlaması talep edilmişti.
Taliban’ın bayan işçi yasakları
Taliban’ın 15 Ağustos 2021’de Afganistan idaresine gelmesiyle ülkede bayanların çalışmasına ve kızların eğitim almasına yönelik önemli kısıtlamalar getirilmişti.
Kızların evvel ortaokul ve liselerde, Aralık 2022’de ise üniversitelerde eğitim alması engellenmişti. Tekrar aralık ayında Afgan bayanların lokal ve yabancı sivil toplum kuruluşlarında çalışması da askıya alınmıştı.
Ayrıca, BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA), Afganistan’ın Nangarhar vilayetinde BM’ye bağlı Afgan bayan çalışanın işe gitmesinin engellendiğini bildirerek, “Yetkililere, BM’nin bayan işçisi olmadan çalışamayacağını ve hayat kurtarıcı yardım sağlayamayacağını hatırlatmak isteriz.” sözüne yer vermişti.
Taliban, kız öğrencilerin eğitimlerine orta verme kararının akabinde 24 Aralık 2022’de de sivil toplum kuruluşlarında (STK) bayan işçi çalıştırılmasını ikinci bir duyuruya kadar askıya almıştı. Bayan işçinin işlerine son vermeyen STK’lerin lisanslarının iptal edileceği kaydedilmişti.
Bunun üzerine Save The Children, the Norwegian Refugee Council ve DEVA üzere ülkedeki birtakım milletlerarası yardım kuruluşları çalışmalarını durdurmuştu. Taliban’ın kararına Avrupa Birliği, BM, ABD ve birçok ülkeden reaksiyon gösterilmişti.