“Barış İçin Akademisyenler” Bildirisi Nedeniyle İhraç Edilen Akademisyen Tezcan Durna, 6,5 Yıl Sonra Üniversiteye Döndü: “Herkes Godot’yu Bekler Üzere…
HABER: MERVE GÜVEN/ KAMERA: HAREKET LADİN DEĞER
Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı Genel Yayın Direktörü ve Doç. Dr. Tezcan Durna, Barış için Akademisyenler Bildirisi’ni imzaladığı için 2017’de KHK ile ihraç edildiği Ankara Üniversitesi İrtibat Fakültesi’ndeki vazifesine 6,5 yıl sonra geri döndü. Durna, “Politik iklim değişmeye, mevcut iktidar kan kaybetmeye başladı. Bunu da devlet bürokrasisinin içinde en çok manipülasyona açık hale getirilen hukuk bürokratları görüyorlar değişimin olmakta olduğunu. İklimi koklayanlar yavaş yavaş olması gerekeni yapabilmeye başladılar tahminen bir ihtimal. Herkes Godot’yu bekler üzere seçimi bekliyor. İster üniversitede kalmaya devam edelim ister yürütmeyi durdurma çıksın ve tekrar üniversitenin dışına çıkalım gayret bitmeyecek” dedi.
2015-16 ortasında Türkiye ve PKK ortasında yaşanan çatışmalar nedeniyle Güney Doğu Anadolu’da gerçekleşen operasyonlar sırasında sokağa çıkma yasaklarının ve şiddetin sona ermesi davetini yapan “Barış İçin Akademisyenler Bildirisi” öbür ismiyle “Bu Suça Ortak Olmayacağız” bildirisini imzaladığı için 2017’de misyon yaptığı Ankara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi’nden ihraç edilen akademisyen Doç. Dr. Tezcan Durna, misyonuna iade edildi. 6,5 yıldır hukuk gayreti veren Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı Genel Yayın Direktörü ve akademisyen Durna, 13 Mart’ta Ankara 21’inci Yönetim Mahkemesi’nin vazifeye iade talebinin reddinin iptali kararını vermesi üzerine geçen hafta fakültedeki vazifesine çağrıldı. Durna, 6,5 yıldır yaşadıkları ve fakülteye dönüşü ile ilgili ANKA Haber Ajansı’nın sorularını yanıtladı. Hala İstinaf Mahkemesi sürecinin devam ettiğini belirten Durna, şunları lisana getirdi:
“2017’DE İHRAÇ EDİLDİM, YAKLAŞIK 1,5 YIL İŞ BULAMADIM”
“Ocak 2017’de ihraç edildim, çabucak gerisinden bir iş bulma bahtım olmadı aslında. 1-1,5 yıl işsiz dolaşma ve sendika dayanağı ile yönetim ettim. Esasen eşim çalışmaya devam ediyordu o sırada, Kastamonu Üniversitesi’ndeydi. Bir biçimde çok zorlanmadık tek maaşa düşmüş olduk. Sonrasında Temmuz 2018’de Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı Genel Yayın Direktörü işten ayrılınca Özge Mumcu tarafından bana bu iş teklif edildi. O günden beri de Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı’nda çok hoş işler yaptık. Yeni kitaplar çıkardık, Uğur Mumcu’nun kitaplarını revize ettik. Bunun yanı sıra ben yalnızca genel yayın direktörlüğü yapmadım Vakıf’ta. Bir tane Avrupa Birliği projesi bitirdik. Sivil toplum kuruluşları ortasında hak temelli gazeteciliği yaygınlaştırmak başlıklı bir projeydi. Sonrasında türlü kuruluşlardan aldığımız projelerle çok fazla hak odaklı raporlar hazırladık.
“21’İNCİ YÖNETİM MAHKEMESİ’NDEN 13 MART’TA VAZİFEYE İADE TALEBİMİN REDDİNİN İPTALİ KARARI ÇIKTI, GEÇTİĞİMİZ HAFTA VAZİFEYE ÇAĞIRILDIM”
Ben bir taraftan da risk altındaki akademisyenlere yönelik burslara müracaat yaptım, en az 3 burs kazandım. 2020’ye kadar yargılamamız devam ettiği için pasaportumuzda da tahdit vardı, KHK ile atılan bütün akademisyenlerin olduğu üzere. Bu bursları kullanamadım pasaport tahdidi olduğundan, yurt dışına da olağan yollarla çıkamadım, olağan dışı yollardan da çıkmayı istemedim buradaki işim devam ettiği için. Evvel ceza davaları açıldı, ceza davalarından 2019’da çıkan Füsun Üstel’in başvurusu sonucu Anayasa Mahkemesi’nden çıkan karar sonucunda beraatler verildi. Beraatlerden sonra OHAL Kurulu’na başvurduk. OHAL Komitesi’nden da 2022 yıl sonuna hakikat retler gelmeye başladı. Hiçbir barış imzacısının iade talebi kabul edilmedi. Bu retlerden sonra idari mahkemelere başvurduk. Bu süreçleri işçi sendika avukatlarımız üstlendi bütün davaları. Yönetim mahkemelerine başvurduk, Ocak’tan beridir 21’inci Yönetim ile başlayan ve öteki birkaç yönetim mahkemesinden de gelemeye başlayan OHAL Kurulu’nun vazifeye iade talebimizi reddinin iptali kararları çıkmaya başladı. 21’inci Yönetim’den de benim kararım da 13 Mart’ta çıktı. Karar çıkınca çabucak üniversiteye mahkeme kararını uygulaması için dilekçe verdik. Dilekçeyi verdikten sonra 1 ay içerisinde bu kararı uygulaması gerekiyordu; bir ayın sonuna gerçek, geçtiğimiz hafta kararı uygulamak üzere fakültemden arandım ve gelip vazifeye başlayabilirsiniz denildi.
“KHK İLE İHRAÇLARIN HİÇBİRİ TÜREL MANTIĞA DAYANMAYAN, POLİTİK İHRAÇLARDI”
Ben birinci ihraç edildiğimde söylediğim bir şey vardı, aklı selim pek çok insan tıpkı kanaatteydi; bizim ihraçlarımızın hiçbir hukuksal temeli yoktu. Barış Bildirisi’ne verdiğimiz imza akademik tabir özgürlüğü kapsamında ve büsbütün barış talebi ile verilmiş bir imzaydı. Orada pek çok insan PKK’ya laf edilmemiş bildiride vs. dedi lakin bizim muhatabımız orada her vakit devletti. Devlet barışı sağlayabilir, o nedenle ihraç edildik ve tam da bu nedenle KHK ile ihraçların hiçbiri türel mantığa dayanmayan, politik ihraçlardı, kararlardı. Her yerde olduğu üzere politik karalar politik uğraşlar sonucu değiştirilebilir.
“BİZİM İHRAÇLARIMIZDAN SONRA YAŞANANLAR İNSANLARIN SÖZ ÖZGÜRLÜĞÜ HAKKINA NEDEN ŞİDDETLE SARILMALARI GEREKTİĞİNİ GÖSTERDİ”
Hukuki uğraşımızı biz alışılmış ki devam ettirdik fakat hukuksal gayretin içerisinde bile politik gayret baskındı başından beri. Kamuoyu yaratmaya, kendimizi anlatmaya çalıştık. Yaptığımız şeyin bir söz özgürlüğü hakkı olduğunu anlatmaya çalıştık. Asıl olarak biz ihraç edildiğimizden bu yana da söz özgürlüğünün Türkiye’de yalnızca akademik tabir özgürlüğü değil, basın söz özgürlüğünün de nasıl boğulduğunu, nasıl insanların nefes almaktan, konuşmaktan aciz hale geldiğini biz yaşayarak gördük. İnsanların söz özgürlüğü hakkına neden bu kadar şiddetli ve güçlü bir halde sarılmaları gerektiğini çok düzgün gösterdi bizim ihracımızdan sonraki yaşanan süreçler.
“POLİTİK İKLİM DEĞİŞMEYE, MEVCUT İKTİDAR KAN KAYBETMEYE BAŞLADI, BUNU DA EN ÇOK MANİPÜLASYONA AÇIK HALE GETİRİLEN HUKUK BÜROKRATLARI GÖRÜYOR”
Politik iklim değişmeye, mevcut iktidar kan kaybetmeye başladı. Kan kaybetmesinin nedeni de yapamıyor, beceremiyor olması. Sarsıntıda, iktisatta, döviz ve faiz konusundaki kararlarında bunu gördük. Artık yapacak marifeti, takımı kalmadı. Bakmayın siz o denli benim alanım iktisat denildiğine. Alanım iktisat diyerek ekonomist olunmuyor maalesef, sonuçlarını da biz görüyoruz. İklim değişiyor, bir hisse bırakmak kaydıyla lakin inanmaktan öteki da dermanımız yok siyasal rejim değişecek. Tek adam rejimi ile mi devam edeceğiz, yoksa hakikaten parlamenter demokrasi ile mi devam edeceğiz? Cumhuriyetin 100’üncü yılında bunun kararı verilecek aslında seçimden fazla. Bunu da devlet bürokrasisinin içinde en çok manipülasyona açık hale getirilen hukuk bürokratları görüyorlar değişimin olmakta olduğunu. İklimi koklayanlar yavaş yavaş olması gerekeni yapabilmeye başladılar tahminen bir ihtimal. Burada spekülasyon yapmaktan öteki bir dermanımız yok zira hiçbir şey şeffaf yürütülmedi. Bize bu süreçte ne OHAL Kurulu’na müracaatımızda ne de yönetim mahkemelerinin verdiği kararlarda vs. hiçbirinde savunma hakkı verilmedi. Bizim hakkımızda Barış Bildirisi’ne imza attıktan sonra üniversitemiz disiplin soruşturması açtı. Disiplin soruşturması sonuçlanmadan biz ihraç edildik, o disiplin soruşturmasının da akıbetinin ne olduğunu bilmiyoruz. Hiçbir şey şeffaf yürütülmedi, bu süreçte de şeffaf yürütülmedi. Şu andaki dönüşlerle, verilen kararlarla ilgili olarak büsbütün spekülasyon yapıyoruz; iklim değişiyor muhtemelen yargıçlar, kararı veren şahıslar iklimi kokluyorlar ona nazaran karar veriyorlar üzere düşünüyoruz, spekülasyon yapıyoruz yani.
“HERKES GODOT’YU BEKLER ÜZERE SEÇİMİ BEKLİYOR. İSTER ÜNİVERSİTEDE KALALIM İSTER TEKRAR DIŞINA ÇIKALIM GAYRET BİTMEYECEK”
İstinaftan iki karar da çıkabilir. Yürütmeyi durdurma talebi zati İstinafa Ankara Üniversitesi Hukuk Müşavirliği’nin gönderdiği talep. İstinaftan yürütmeyi durdurma çıkarsa türel çabaya devam. Muhtemelen seçimden sonraya kalacak İstinafın kararı. Herkes Godot’yu bekler üzere seçimi bekliyor. Seçim şayet mevcut iktidarın aleyhine sonuçlanırsa büyük bir ihtimalle yürütmeyi durdurma çıkmayacak. Zira yürütmeyi durdurmayı gerektirecek hiçbir açık kapı yok yönetim mahkemesinin verdiği kararla ilgili olarak. Hakkımızda onlarca soruşturma yapmışlar; TEM’E sormuşlar MİT’e sormuşlar oraya, buraya sormuşlar bu kişinin terör örgütleri ile kontağı vs. var mı diye. Hiçbirinden iltisak ya da temas ile ilgili hiçbir geri dönüş olmamış. Aslında tek münasebet buydu ve bu ortadan kalkınca hala ihraç olmamıza dair yasal yer de ortadan kalkmış oluyor. Aslında yürütmeyi durdurmayı gerektirecek hiçbir şey yok ortada. Yeniden de seçim mevcut iktidarın lehine sonuçlanırsa İstinaftan yürütmeyi durdurma çıkabilir. Bu karar bu türlü çıkarsa hukuk yollarıyla ve politik formda çabamıza devam edeceğiz. Davamızı Danıştay’a taşıyacağız, Danıştay’dan da yürütmeyi durdurma çıkarsa AİHM’ye kadar gideceğiz. İster üniversitede kalmaya devam edelim ister yürütmeyi durdurma çıksın ve tekrar üniversitenin dışına çıkalım gayret bitmeyecek aslında. Üniversiteler o kadar içi boşaltılmış durumda ki orada da çaba devam edecek aslında.
“İSTİNAF SÜRECİ DE NETLEŞTİKTEN SONRA MADDİ MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI AÇACAĞIZ. LAKİN 6,5 YILLIK VAKTİN KAYBI HİÇBİR MADDİ BEDELLE ÖLÇÜLEMEZ”
Çok kayıp var, olağanda yönetim mahkemesi maddi kayıplarının yasal faizi ile iadesi biçiminde karar verdi, bu çıplak maaşı içeriyor geçmişten günümüze alamadığımız maaşları içeriyor. Bunları iade edecekler lakin bunun dışında o kadar büyük bir kaybımız var ki. Biz bununla ilgili olarak İstinaf süreci de netleştikten sonra maddi manevi tazminat davaları açacağız. Bu 6,5 yıllık vaktin kaybı, yapamadıklarımızın, yaşayamadıklarımızın kaybı hiçbir maddi bedelle ölçülemez aslında. Ben ihraç edildiğimde daha yeni akademik titrimi takım olarak almış ve bir yüksek lisans tezi yönetebilmiştim, üzerimde en az 15 tane yüksek lisans ve doktora tez öğrencisi vardı. O öğrencilerimin yarısından fazlası tezlerini bırakmak zorunda kaldı. Ben iade edildiğim kararı çıktığı günün akşamı en az 3-4 tane öğrencim hocam biz afla geri döneceğiz ve tezi sizinle yazacağız diyenler oldu. Bu başka bir kalem mesela. Ben Ocak 2017’de atıldım Şubat 2017’de benim profesörlük için müddetim dolmuştu. Ben bu müddet içerisinde 6 yıllık kıdemli profesör haline gelecektim. Bana tazminat olarak doçentlik maaşı üzerinden tazminat ödenecek, onun ayrıyeten bir davasını açacağız. İhraç edildiğim sıralarda kendi yaşadığım yerde beşerler terörist muamelesi yaptılar, olağan kuşkulu muamelesi gördük. Bu prestij kaybı farklı bir manevi tazminat davası konusu olacak. Eşim ihraç edildiğim sırada kamu üniversitesinde çalışıyordu ve bu yaşadığımız tansiyondan ötürü ağır depresyona girdi, önemli bir kilo kaybı yaşadı, 2-2,5 sene ağır depresyon tedavisi gördü. Bunun ceremesi hiçbir maddi kayıpla ölçülebilecek bir şey değil. 6 yıl içerisinde en az 3 tane yurt dışından burs kazandım, burslara pasaport tahdidi nedeniyle 2020’ye kadar gidip başlatamadım. Bunlarla ilgili olarak kalem kalem maddi ve manevi olanları hesaplayıp başka bir tazminat davası açacağız.”