Astımlılar, uygun ilaç tedavisi ve eğitimle hayatlarına kısıtlanmadan devam edebiliyor

Türk Toraks Derneği Orta Karadeniz Şube Lideri ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Uzun, “Astım büsbütün denetim altına alınabilir ve bu hastalar olağan bir hayat yaşayabilir. Astım hastası olup olimpiyat şampiyonu olan yüzücüler, futbolcular ve müzikçiler var. Bu hastalık bir hayat stilidir.” dedi.

Uzun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hastalığa dikkati çekmek ve farkındalık oluşturmak gayesiyle mayıs ayının birinci salı gününün “Dünya Astım Günü” olarak kutlandığını söyledi.

Astımın hem çocuklarda hem de erişkinlerde sık görülen bir hastalık olduğuna işaret eden Uzun, tesirli tedavileri bulunmasına rağmen dünyada sıklığı en fazla artma eğilimindeki hastalıklar ortasında yer aldığına dikkati çekti.

Hastalığın artmasında değişen etraf ve hayat şartları suçlanmakla birlikte kesin nedenin ortaya konulamadığını belirten Uzun, “Astıma ‘modern çağın hastalığı’ da denilebilir. Hastalık, bölgelere nazaran değişiklik göstermekle birlikte her 10 ile 12 şahıstan birisinin astım olduğu bilinmektedir. Bu sıklık çocuklarda bir ölçü daha fazladır. Ülkemizde 4 milyon, dünyada ise 300 milyondan fazla astım hastası olduğu varsayılmaktadır. Dünyanın hiçbir yerinde hastalığı büsbütün ortadan kaldıracak mucizevi bir ilaç ya da öteki bir tedavi yoktur. Tedavisinin emeli, hastalığa bağlı şikayetlerin denetim altına alınması ve hastanın ömrünü olağana en yakın halde devam ettirebilmesidir.” diye konuştu.

Uygun ilaç tedavisi ve astımı tetikleyen durumlardan kaçınılmasıyla hastalığın belirtilerinin denetim altına alınabileceğini aktaran Uzun, şöyle devam etti:

“Bu hastalıkla ilgili insanlarda kimi ön yargılar vardır. Hastalığı olduğunu öğrenenler birinci başta önemli moral bozukluğu içine girer. Hiçbir vakit bu hastalıktan kurtulamayacaklarını, nefes açıcı spreylere ömür uzunluğu muhtaç olacaklarını düşünürler. Bu moral bozukluğu hastalıklarının daha da ilerlemesine ve tahminen de ilaçları kullanmamalarına yol açabilir. Halbuki bu kaygılar büsbütün yanlıştır, astım büsbütün denetim altına alınabilir ve bu hastalar olağan bir hayat yaşayabilir. Astım hastası olup olimpiyat şampiyonu olan yüzücüler, futbolcular ve müzikçiler var. Bu hastalık bir ömür üslubudur.”

İlacın hakikat ve nizamlı kullanımı ehemmiyet taşıyor

Uzun, her hastalıkta olduğu üzere astımda da hasta eğitiminin ehemmiyet taşıdığını vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Astım ilaçları çoğunlukla olağan hap yahut iğnelerden farklı olarak teneffüs yoluyla kullanılır. Hastalar birçok vakit bunu hava yolu ile kullanıldıkları için ilaçlarının ortasında bile saymaz. Bunun temel hedefi, hem ilacın hasta olan akciğerlere direkt ulaşması hem de kana karışarak oluşturabileceği yan tesirleri azaltmaktır. Bu nedenle zannedildiğinin bilakis astım ilaçları, ağızdan ya da damardan kullanılanlara nazaran çok suçsuz ilaçlardır.

Bir başka hakikat olmayan endişe, astım ilaçlarının alışkanlık yapan tesiri olduğudur. Astımda iki küme ilaç bulunmaktadır. Birinci kümedeki ilaçlar, hastalığın uzun periyotta denetim altına alınmasını ve hastalığa bağlı belirtilerin ortadan kalkmasını sağlar. Böylelikle hastalığa bağlı gelişebilecek komplikasyonlar önlenir. İkinci gruptakiler ise nefes açıcı ilaçlardır. Bunlar, hastanın birkaç dakika içinde nefesinin açılmasını sağlar. İşte bu noktada çok sık kusur yapılır. Hastalar anında nefeslerini açtığı için nefes açıcı ilaçlarını sık kullanır lakin temel hastalığı denetim altına alacak ilaçlarını anında tesirini görmedikleri için ihmal eder. Bu da kısır döngü oluşturur. İlaçlarını aldıktan kısa vakit sonra nefeslerinin tekrar daralmasına yol açar.”

Prof. Dr. Uzun, Dünya Astım Günü’nün bu yılki temasının, “Astımda hakikat teşhis ve yanlışsız tedavi için el ele” olduğunu lisana getirerek, “Dünyada ve ülkemizde bu hastalığın tedavisi ile ilgili gereken her türlü ilaç bulunmaktadır. Uygun ilaç tedavisi ve astım hastalarının eğitimi ile hastalık denetim altına alınabilir ve astımlılar hayatlarına hastalık nedeniyle kısıtlanmadan devam edebilir. Hastalığın hakikat tanısı için birden fazla vakit şikayetlerin özellikleri, fizik muayene, akciğer grafisi ve teneffüs işlev testleri kafidir.” diye konuştu.