Arap ülkeleri, İran ile Suudi Arabistan’ın tekrar diplomatik alaka kurmasını memnuniyetle karşıladı

Arap Birliği, Libya, Tunus, Kuveyt, Yemen’de Husiler ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) dayanaklı Güney Geçiş Kurulu (GGK), Filistin’de Hamas ve İslami Cihad Hareketi, İran ile Suudi Arabistan’ın 7 yıl ortadan sonra diplomatik ilgilerin tekrar başlatılması konusunda muahedesini memnuniyetle karşıladı.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, toplumsal paylaşım sitesi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Suudi Arabistan ve İran ortasındaki muahedenin bölge istikrarına katkı sağlayacak ikili alakalarda olumlu yeni etaba işaret eden bir adım olduğunu belirtti.

Libya Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, mutabakatın iki ülkenin ve bölgenin faydasına hizmet ettiği, Orta Doğu ve Körfez’de gerginliğin çıtasını düşürecek Arap-İran diyaloğunun başlatılmasına katkı sağladığı tabir edildi.

Tunus Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, memnuniyetle karşılanan muahedenin bölgenin istikrarına katkı sağlamasının temenni edildiği aktarıldı.

Kuveyt Dışişleri Bakanlığı da mutabakata takviye vererek, bölgenin güvenlik ve istikrar temellerini güçlendirmesini temenni etti.

Filistin’deki İslami Cihad Hareketi’nden yapılan açıklamada muahedenin hakikat yolda atılmış büyük ve kıymetli bir adım olduğu vurgulandı.

Hamas Siyasi Ofis Üyesi Halil el-Hayye, muahededen memnuniyet duyulduğunu, bunun bölgenin güvenlik ve istikrarını sağlama, Arap-İslam anlayışını güçlendirme yolunda kıymetli bir adım olduğunu kaydetti.

BAE takviyeli GGK’den yapılan yazılı açıklamada, mutabakattan memnuniyet duyularak, bölgede ve tüm dünyada güvenlik ve istikrarın güçlenmesine katkı sağlamasının temenni edildiği aktarıldı.

İran dayanaklı Husilerin Siyasi Ofis Üyesi Abdulvahhab el-Mahbeşi, yaptığı açıklamada olumlu bir gelişme olarak değerlendirdiği muahedenin Yemen belgesine da yansımaları olacağını söz etti.

Yedi yıl sonra diplomatik bağlantılar tekrar başlıyor

İran ile Suudi Arabistan, 7 yıl ortadan sonra diplomatik bağlantıların tekrar başlatılması konusunda muahedeye varmıştı.

İki ülke ortasında varılan muahede, dün İran, Suudi Arabistan ve Çin tarafından yapılan ortak açıklamayla duyurulmuştu.

Açıklamada, İran ve Suudi Arabistan’ın iki ay içinde diplomatik alakaların tekrar başlatılarak büyükelçilikler ve temsilciliklerin karşılıklı olarak açılmasında anlaştıkları belirtilmişti.

İki ülke dışişleri bakanlarının da sürecin yürütülmesi ve detayların netleştirilmesi için yakın vakitte bir ortaya geleceği aktarılmıştı.

İran-Suudi Arabistan ilişkileri

Suudi Arabistan’da 2 Ocak 2016’da ortalarında Şii din adamı Nimr el-Nimr’in de bulunduğu 47 kişi “terör” suçlamasıyla idam edilmişti.

İdamlara reaksiyon gösteren İranlı yetkililerin peş peşe yaptığı açıklamaların akabinde Suudi Arabistan’ın Tahran Büyükelçiliği ve Meşhed kentindeki konsolosluk binaları İran’daki göstericiler tarafından ateşe verilmişti. Mart 2015’te başlayan Yemen’deki kriz nedeniyle aslında gergin olan iki ülke ortasındaki diplomatik bağlantılar büsbütün kesilmişti.

İran ve Suudi Arabistanlı yetkililer, Nisan 2021’de Bağdat’ta direkt görüşmeler yapmak üzere bir ortaya gelmiş ve Irak’ın arabuluculuğundaki görüşmeler daha sonra da devam etmişti.

İran devlet televizyonu, Tahran-Riyad ilgilerini olağanlaştırmak için 6 Mart’ta Çin’in başşehri Pekin’de Çinli yetkililerin aracılığıyla müzakerelere başlayan İran ve Suudi Arabistanlı üst seviye güvenlik yetkililerinin mutabakata vardığını açıklamıştı.