Amasra’da maden ocağındaki patlamaya ait dava tutuksuz sanıkların savunmalarıyla sürdü

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Kurumuna ilişkin maden ocağında 14 Ekim 2022’de 43 çalışanın hayatını kaybettiği, 9 personelin yaralandığı patlamaya ait 7’si tutuklu 23 sanığın yargılanmasına devam edildi.

Bartın Ağır Ceza Mahkemesince Bartın Adliyesi’nde özel olarak oluşturulan salonda görülen duruşmaya, tutuklu ve tutuksuz sanıklar, müştekiler, patlamada hayatını kaybedenlerin yakınları ile taraf avukatları katıldı.

Adliye içi ve etrafında kolluk kuvvetlerince geniş güvenlik tedbiri alındı.

Geçen hafta 4 gün süren yargılamanın akabinde orta verilen davanın ikinci celsesi, tutuksuz sanıkların savunmalarının alınmasıyla başladı.

Duruşmada savunma yapan tutuksuz sanıklardan maden mühendisi A sınıfı iş güvenliği uzmanı F.K, patlamadan komşusu aracılığıyla haberdar olduğunu belirterek, kurtarma çalışmalarına ocağa inerek katıldığını söyledi.

Ocağa girdiğinde metanla ilgili bir sorun olmadığını aktaran F.K, “Arkadaşlarımdan 320 kodundan bir duman geldiğini öğrendim ve 350 koduna kadar indim. Arkadaşlarıma maske, sedye üzere gereçler getirerek dayanak oldum. Ocakta kimsenin kalıp kalmadığını, hastaneye kaldırılanların durumları hakkında rapor tuttum.” dedi.

F.K, 350 kodunda iki bandın yıkıldığını gördüğünü ve olayın neden kaynaklandığı konusunda bir şey söylemesinin güç olduğunu lisana getirerek, şunları kaydetti:

“Patlamanın arında mı, arın gerisinde mi, nerede olduğu sensör datalarından ortaya çıkar. Metan birikmesi ögesinin şahıstan mi aygıttan mı kaynaklı olduğu konusunda bir şey söylemem güç. Alana girilip patlamanın izlerine bakılıp kıymetlendirme yapılabilir. İddianamede iş güvenliği eğitimlerinin, maske eğitimlerinin yetersiz olduğu, tatbikatların kâfi olmadığı savları var. İş yerindeki personellere hem teorik hem pratik tüm eğitimler verilmiştir. Bununla ilgili emekçilerin ıslak imzaları da vardır. Son kullanım müddeti dolmak üzere olan gerçek maskelerle de tatbikatlar da yaptık. Yönetmelik eğitimlerin uzaktan da yapılabileceğine imkan verirken biz birebir verdik.” sözlerini kullandı.

Müşteki yakınları, eğitimlerin kağıt üzerinde verildiğini öne sürerek “Eğitimler formaliteydi, eşim kendisi anlatıyordu.” dedi.

Mahkeme liderinin “Eğitimlerin yararı olmadı mı?” formunda sorusu üzerine F.K, “Patlamanın suratı ve şiddeti kimi personellerin maske takmasına imkan vermemiştir. Maskenin açılması da güç olabilir. Bu, kişinin parmak gücüne nazaran değişebilir.” karşılığını verdi.

Maden mühendisi R.O. da patlama anında – 250 kodunda ocakta olduğunu, toz bulutu nedeniyle göz gözü görmediğini lisana getirerek, ocakta olağandışı bir durum yaşandığını fark ettiğini kaydetti.

R.O, birinci etapta kendi imkanlarıyla kurtarma çalışmalarına başladıklarını ve durumun önemli olduğunu anlamalarıyla destek istediklerini, geç saatlere kadar süren çalışma sırasında kendisinin de gazdan zehirlenerek hastaneye kaldırıldığını anlattı.

Bir gün ağır bakımda kaldığını ve 4 günlük tedavi sürecinin akabinde taburcu edildiğini aktaran R.O, hakkındaki suçlamaları kabul etmedi.

R.O, mahkeme liderinin iddianamede havalandırma pervanesinin arızasının bildirilmesine karşın neden müdahale edilmediği istikametindeki suçlamaya ait sorusunu “Havalandırma sistemiyle alakalı arıza hakkında tarafıma yazılı bilgilendirme yapılmadı. Havalandırma arızası gündüz meydana gelmiş. Benim vazife saatime kadar giderilmemiştir.” halinde yanıtladı.

Sanıklar haklarındaki suçlamaları kabul etmedi

Maden Mühendisi A sınıfı iş güvenliği uzmanı H.G, kurumda 6 ay evvel hazırlık servisi mühendisi olarak vazife yapmaya başladığını, patlamadan, mesaiden sonra meskeninde olduğu sırada haberdar olduğunu anlatarak, maden ocağına gidip tahlisiye grubuyla -300 ve -350 koduna inerek kurtarma çalışmalarına katıldığını söyledi.

Bilirkişi raporunda eğitimlerin sağlıklı yapılmadığı suçlamasına katılmadığını belirten H.G, “Biz eğitimleri 20-25 şahsa veriyorduk ve bu eğitimler sonunda imtihanlarımız oluyordu. Ayrıyeten tatbikatlara da katılıyordum. Yaşadığımız olayla ilgili rastgele bir kusurum yoktur.” dedi.

İdari işlerden sorumlu müdür yardımcısı S.S.B, patlama hususuyla ilgili bir alanda çalışmadığını söyleyerek, çalışanların resmi doküman olmadan farklı vardiyalarda çalıştırılması, lambaların yer altına indirilmesi üzere mevzularda ihmalinin bulunduğu argümanlarını, hiçbir teknik ünitede vazifesi olmadığı gerekçesiyle kabul etmedi.

İşçilerin çalışmadığı halde yer altında çalışmış üzere lambalarını gönderdikleri savlarına ait S.S.B, olayı yalnızca duyduğunu, bu türlü bir bahse tanıklık etmediğini kaydetti.

Sanık avukatı, müvekkilinin savcılık tabirinin akabinde özgür bırakıldığını, idari işler dışında rastgele bir sorumluluğu bulunmadığını belirterek, savcılıkça tertip şemasında müdür yardımcısı olarak görüldüğü için hakkında dava açıldığını, kabahatten maddi manevi bir sorumluluğunun bulunmadığını savunarak beraat talebinde bulundu.

Jeoloji mühendisi H.O.K, işletmede sondajdan sorumlu olduğunu ve işletme müdürünün belirlediği gün, saat ve yerde sondaj yapmakla yükümlü olduğunu söz ederek, kurumdaki vazifesiyle patlama ortasında neden ve sonuç bağlantısı bulunmadığını savunarak beraatini istedi.

Duruşma, öteki tutuksuz sanıkların savunmalarının alınması için yarına ertelendi.

Süreç

Bartın’ın Amasra ilçesindeki TTK Amasra Kuruluşuna ilişkin maden ocağında 14 Ekim Cuma günü saat 18.15 sıralarında meydana gelen patlamada 41 personel hayatını kaybetmiş, 11 emekçi yaralanmıştı. Bir emekçi sevk edildiği hastanede 4 Kasım 2022’de, bir emekçi de 5 Nisan’da tedavi gördüğü hastanede ömrünü yitirmişti.

Amasra Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma kapsamında ortalarında TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 24 kuşkulu gözaltına alınmıştı.

Şüphelilerden TTK Amasra Kurum Müdürü Cihat Özdemir, Kuruluş Müdür Yardımcısı Salih Atmaca, İşletme Müdürü Selçuk Ekmekci, İş Güvenliği ve Eğitim Başmühendisi Volkan Soylu ve Başmühendis Mehmet Tural ile kartiyelerden (birkaç üretim ünitesinden oluşan ocak) sorumlu maden mühendisleri Levent Aydın ve İbrahim Hakan Mengeş ile emniyet mühendisi Şahan Kahraman “bilinçli taksirle birden fazla insanın vefatına ve yaralanmasına neden olmak” kabahatinden tutuklanmış; 4 şüpheliye isimli denetim kararları uygulanmış, şüphelilerden 3’ü çıkarıldıkları hakimlikçe, 9’u savcılık sorgularının akabinde özgür bırakılmıştı. Bu şüpheliler ortasında yer alan bir kişi hakkında da soruşturma sürecinde “takipsizlik” kararı verilmişti.

İddianamede, tutuklu sanıklar Özdemir, Ekmekci, Soylu ve Tural hakkında 42 kere “olası kastla öldürme” kabahatinden toplam 840 yıldan 1050 yıla kadar, 4 sefer “olası kastla yaralama” cürmünden da toplam 4 yıl 16 aydan 12 yıla kadar mahpus cezası talep ediliyor.

Bu 4 sanığın iki cürümden toplam 844 yıl 16 aydan 1062’şer yıla kadar mahpusu istenen iddianamede, öteki 4’ü tutuklu 19 sanığın ise “bilinçli taksirle birden fazla kişinin vefatına ve yaralanmasına neden olma” kabahatinden 2 yıl 8 aydan 22 yıl 6’şar aya kadar mahpusu isteniyor.

Mahkeme heyeti, 28 Nisan’daki duruşmada açıkladığı orta kararda, kurum müdür yardımcısı Salih Atmaca’nın isimli denetim kuralıyla tahliyesine, öteki 7 sanığın tutukluluk hallerinin devamına karar vermişti.