AK Parti Genel Lider Yardımcısı Nurettin Canikli Açıklaması

AK Parti Genel Lider Yardımcısı Nurettin Canikli, “Kılıçdaroğlu’nun politik palavralarla kaynak olarak gösterdiği ‘İngiliz Finans sisteminin parayı göndermesi mümkün değildir” dedi.

AK Parti Genel Lider Yardımcısı Canikli, CHP Genel Lideri ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun 300 milyar dolar yatırımı Türkiye’ye getireceğini söylediğini hatırlatarak, “IMF’den borç almayacağını, İngiltere’den direkt pak yatırım getireceğini argüman ediyor.

Bilindiği üzere direkt yatırım formatında gelen para Türkiye’de fabrikalar kurar, şirketler satın alır yahut paydaşlıklar oluşturur. Bu halde gelen yatırım Devlet’in harcamalarını finanse etmez. Zira Devlet’e borç olarak verilen bir para değildir. Bu nedenle başta depremzede konutlarının inşası ve EYT’lilerin emekli maaşları olmak üzere Devlet’in artan masrafları için gereken kaynak muhtaçlığı ortada durmaktadır. Kemal Kılıçdaroğlu bunun için bütçeden yapacakları tasarrufla bu harcamaları karşılayacaklarını ima etmektedir. Tasarruf konusuna tekrar döneceğim. Öncelikle 300 milyar dolarlık yatırım konusunu netleştirelim.

Burada en kritik soru şu: İngiltere iktisadı yurtdışına (Türkiye’ye) 300 milyar dolar fiyatındaki sermaye transferini yapacak güçte midir?” değerlendirmesini yaptı.

İngiltere’nin sermaye ihraç edecek gücü yok

İngiltere Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğünün, ABD ve AB Merkez Bankalarında olduğu üzere, 2008 yılından bugüne çok büyük artış gösterdiğini kaydeden Canikli, “Bunun sonucu mali tabanda çok genişleme meydana gelmiştir. Bugün itibariyle İngiltere Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğü, yani mali taban 1 trilyon sterlini aşmıştır. Makro ekonomik göstergelerle uyumlu olan, yani olması gereken mali büyüklük ölçüsü ise 350 milyar sterlindir. 650 milyar sterlinlik bir fazlalık vardır. Yani bu kadar paranın piyasadan çekilmesi gerekmektedir. Bu nedenle İMF, İngiltere Merkez Bankası’na, bilançosunu üçte iki oranında azaltarak 650 milyar sterlin kıymetinde devlet tahvili satması gerektiği davetini yapmaktadır. İMF, mali sıkılaştırma siyasetinde net ve bahadır olması gerektiği konusunda İngiltere Merkez Bankası’nı uyarmaktadır. İçinde bulunulan kaideler nedeniyle İngiltere Merkez Bankası piyasadan para çekme konusunda ıstıraplar yaşamaktadır. Yani, nakdî sıkılaştırmayla ilgili gerekli adımları atmakta zorlanmaktadır. Piyasadan para çekilmesi, büyümeyle ilgili sorunları ortaya çıkaracağı için İngiltere Merkez Bankası mali sıkılaştırmayla ilgi takvimi daima ertelemektedir. Görünen odur ki orta vadede, önümüzdeki 3-5 yıllık devir içerisinde İngiltere’de mali sıkılaştırma siyaseti uygulamaya konulamayacaktır.

Özetlemek gerekirse, İngiltere iktisadı çok büyük sermaye gereksinimi içerisindedir. Bu nedenle bırakın yurtdışına (Türkiye’ye ) 300 milyar dolar üzere İngiltere Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğünün yüzde 25’ine tekabül eden bir sermaye transferini, 10 milyar dolar fiyatındaki yatırımı dahi Türkiye’ye kanalize edemez. İçinde bulunduğu sıkıntı koşullar nedeniyle, İngiltere iktisadının kendisinin sermayeye muhtaçlığı vardır. İngiltere’nin kendisi yurt dışından sermaye çekmeye çalışmaktadır. Bunun için de faiz oranlarını artırmaya devam etmektedir. Sonuç olarak, İngiliz finans sisteminin Türkiye’ye yatırım maksadıyla 300 milyar dolar üzere bir parayı göndermesi mümkün değildir.

Bu gerçekler ortadayken İngiltere’den 300 milyar dolarlık direkt yatırım getirileceği savı, akıl ve mantık düzleminden kopmuş gerçeklikle bağdaşmayan bir iddiadır” sözlerini kullandı.

Tefecilerle görüşmüş

Canikli şöyle devam etti:

“Kemal Kılıçdaroğlu’nun 2022 yılı Kasım ayında yaptığı İngiltere ziyaretinde, Public.io Şirketi’nin CEO’su Daniel Korski, teşebbüs sermayesi yatırım fonlarının ve yatırım bankalarının yöneticileri ile görüştüğü,CHP sözcüsü Faiz Öztrak tarafından açıklandı. Bunların dışında görüştükleri fon, şirket ve kuruluşların isimleri de şunlar: EntrepreneurFist (John Clifford), TheCreatorFund (Jeremy Brown) ve The Alan Turing Institude.

Görüştükleri fon ve şirketler ortasında direkt yatırım yapan hiçbir firma bulunmamaktadır.

Public.io Şirketi bir danışmanlık şirketidir. Direkt yatırım yapmamaktadır.

Girişim sermayesi yatırım fonları da direkt yatırım faaliyeti olmayan, yalnızca portföy yatırımı yapan yatırım şirketlerdir.

Yatırım bankaları da yalnızca portföy yatırımı yapan şirketlerdir. Bunlar da direkt yatırım faaliyetinde bulunmazlar.

Entrepreneur Fist Şirketi kendisini yetenek yatırımcısı olarak tanımlayan, temel itibariyle şirket kuruluşlarına aracılık ve öncülük eden bir danışmanlık firması pozisyonundadır. Firma yetkilisi olarak görüştükleri kişi Firma’nın CEO’su değildir. Firma yetkilisi John Clifford ile görüşmelerinin aşağıdaki fotoğraf imajı Kılıçdaroğlu ve grubunun ciddiye alınmadığının ve küçük düşürüldüğünün fotoğrafıdır.

TheCreatorFund, gelecek vadeden teknolojik buluşlara yatırım yapan bir şirkettir. Bu şirket de parlak buluşları satın alan yetenek yatırımcısı olarak faaliyette bulunmaktadır. Firma yetkilisi olarak görüştükleri Jeremy Brown isimli kişi de zirve idaresinde yer almayan alt seviye yetkililerinden birisidir.

The Alan Turing Institude ise İngiltere’de bilgi bilimi ve yapay zeka üzerine araştırmalar yapan ulusal bir araştırma kuruluşudur.

Yani Kemal Kılıçdaroğlu’nun görüştüğü teşebbüs sermaye fonları ve yatırım bankaları, sıcak para olarak tanımlanan portföy yatırımcılarıdır. Yani Kemal Kılıçdaroğlu’nun tabiriyle ‘tefecilerdir.’ Bunlar fabrika kurmazlar, şirket satın almazlar yahut iştirak tesis etmezler. Yalnızca pay senedi üzere menkul değerler yahut borç senetlerine yatırım yaparlar ve yatırımları genelde kısa vadelidir. Öteki şirket ve kuruluşlar ise danışmanlık, aracılık ve araştırma yapan şirket ve kuruluşlardır.

Kemal Kılıçdaroğlu, ısrarla 300 milyar dolarlık direkt yatırım geleceğini, tefeci olarak tanımladığı sıcak para (portföy yatırımı) formatında yatırımın kelam konusu olmayacağını tez etmektedir. Lakin, İngiltere’de görüştüğü fonlar yalnızca sıcak paracı olanlar ve öteki danışmanlık şirketleridir.

Kemal Kılıçdaroğlu İngiltere ziyaretinde direkt yatırım yapan hiçbir şirketle görüşmemiştir.

Doğrudan yatırım yapan hiçbir firmayla görüşmeden, Türkiye’ye 300 milyar dolarlık direkt yatırımcı getireceğini söylemek büyük bir ciddiyetsizlik ve Türk Milleti’ne karşı yapılan büyük saygısızlıktır.

Ortada İngiltere’den yatırım maksatlı Türkiye’ye gelecek para falan yoktur. Yatırım yapacak şirket ya da fonlar da bulunmamaktadır.”

300 milyar dolar borcun faizi

“Eğer, Kemal Kılıçdaroğlu tarafından, Devlet’in harcamalarının (depremzede konutlarının inşası dahil) finansmanında kullanılmak üzere stand-by çerçevesinde IMF’den 300 milyar dolar borç alınması düşünülüyor ise, bu para ödenecek faiz meblağı bütçe istikrarlarını bozacaktır” diyen Canikli şunları kaydetti:

” 300 milyar dolarlık borç için her yıl ödenecek faiz meblağı 18 milyar dolar olacaktır. Buna bir de kur farkından kaynaklanan ödemeler ek edildiğinde her yıl ödenmesi gereken 450 milyar liralık ek faiz yükü ortaya çıkacaktır. Bütçenin öteki harcama kalemlerinden kesinti yapmadan 450 milyar liralık faizin ödenmesi ise mümkün değildir. Bu durumda, borç olarak alınan 300 milyar doların faizini ödemek için yatırım harcamaları ve toplumsal harcamaları kesilecek, emekli maaşlarının değerli bir kısmı de Kemal Kılıçdaroğlu tarafından ödenmeyecektir.”

Harcamalardan tasarruf

Kemal Kılıçdaroğlu’nun, başta sarsıntının yaralarının sarılması ve EYT’lilerin emekli maaşlarının ödenmesi için yapılması gereken ilave harcamaların kaynağı olarak bütçeden yapılacak tasarrufu gösterdiğine dikkat çeken Canikli, “Bütçe harcamaları toplamından yapılabilecek azamî tasarruf oranı yüzde 1-2’yi geçemez. Nedenine bakalım. Bütçede muhakkak başlı 9 harcama kalemi bulunmaktadır. Bunlar, 1.Personel Sarfiyatları, memur ve personel maaşlarının ödendiği,

2.Sosyal Güvenlik Kurumlarına Devlet Prim Sarfiyatları, memur ve emekçilerin SGK primlerinin ödendiği, 3.Mal ve Hizmet Alım Sarfiyatları, 4.Faiz Sarfiyatları, faiz ödemelerinin yapıldığı, 5.Cari Transferler, emekli maaş ödemelerinin yapıldığı, 6.Sermaye Masrafları, yatırım harcamalarının yapıldığı, 7.Sermaye Transferleri, KİT’lere sermaye dayanağının sağlandığı, 8.Borç Verme, 9.Yedek Ödenekler, yüklü yatırım harcamalarının yapıldığı, harcama kalemleridir.

Bu harcama kalemlerinden 3 numaradaki ‘Mal ve Hizmet Alım Giderleri’ kalemi hariç başkalarında manalı bir tasarruf yapılması mümkün değildir.

Mal ve Hizmet Alım Masrafları kalemi de çok çeşitli harcamanın yapıldığı bir kalemdir. Bu harcama kaleminin toplam harcamalar içindeki hissesi yüzde 7’dir. Güvenlik güçlerinin silah ve mühimmatlarının alımından, araç kiralarının ödenmesine kadar Devlet’in mal ve hizmet alımları bu harcama kaleminden karşılanır. Bu kalem içinde tasarruf edilebilecek azamî oran yüzde 10’u geçmeyecektir. Bu da 2023 yılı bütçe sayılarıyla en fazla 20 milyar liraya tekabül etmektedir. Bu parayla sarsıntının yaralarının sarılması için gereken 2 trilyon liralık harcamayı ve EYT’lilerin emekli maaş ödemesi için gereken 300 milyar lirayı ve en düşük emekli maaşlarına yapılan artışlar için gereken 60 milyar lirayı karşılamak elbette imkan dahilinde değildir. Bütçeden yapılacak tasarrufla, Devlet’in artan harcamalarını finansa etmeye çalışmak çaresiz bir çırpınıştan öbür bir şey değildir” değerlendirmesini yaptı.

Canikli şunları tabir etti:

“Kemal Kılıçdaroğlu’nun İngiltere’den 300 milyar dolar kaynak getirme kelamının akılcı, mantıklı ve bilimsel hiçbir altyapısı ve açıklaması bulunmamaktadır. Bu argüman tam bir safsatadır.. Çok ucuz ve kolay, gerçeği yansıtmadığı çarçabuk anlaşılabilen politik bir palavradan ibarettir. Kemal Kılıçdaroğlu artık diğer bir boyuta geçmiştir. Kendisine şifa dileklerimizi iletiyoruz.” – ANKARA