AGİT, Türkiye’deki seçimlerin güvenliği ile ilgili raporunu açıkladı

CEREN BALA TEKE

Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT), Türkiye’de yaptığı araştırma ve görüşmelerin sonuçlarına ait hazırladığı raporu açıkladı. Seçim Güvenliği Platformu ile de görüşen AGİT’in raporunda, Mart 2022’de TBMM’de kabul edilen seçim kanunu değişikliklerinde AGİT’in evvelki tavsiyelerinin kıymetli bir kısmının dikkate alınmadığı belirtildi. YSK’nın 11 üyesinden hiçbirinin bayan olmadığı vurgulanan raporda, “Seçim kampanyaları sırasında medya kanunen tarafsız yayın yapmak ve adaylara eşit erişim sağlamakla yükümlüdür” denildi. Raporda, AGİT’in daha evvelki tavsiyesine karşın ‘hakaret’in hata olmaya devam ettiği kaydedildi.

Türkiye’nin de iştirakçisi olduğu Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT), 5-8 Aralık 2022’de Türkiye’de yaptığı araştırma ve görüşmelerin sonuçlarına ait rapor yayınladı. Seçim Güvenliği Platformu ile de görüşen AGİT’in raporunda, Mart 2022’de TBMM’de kabul edilen seçim kanunu değişikliklerinde AGİT’in evvelki tavsiyelerinin değerli bir kısmının dikkate alınmadığı vurgulandı. Raporda, 2018 seçimlerinde vilayet ve ilçe seçim konseyi üyelerinin yüzde 12’si, sandık şurası üyelerinin yüzde 24’ü, sandık liderlerinin ise lakin yüzde 19’unun bayan olduğuna dikkat çekilen raporda, şu tespitlere yer verildi:

“YSK’nın 11 üyesinden hiçbiri bayan değildir. 7393 Sayılı Kanun, siyasi partilerin parlamento seçimlerine katılabilmeleri için daha katı uygunluk kuralları getirmiş olup Avrupa Kurulu Venedik Kurulu tarafından çok ve ayrımcı nitelendirilmiştir. Seçim kampanyaları finansmanının düzenlenmesinde çeşitli boşluklar bulunmaktadır. Kanun, daha evvel AGİT tavsiyeleri ortasında yer alan seçimlerden evvel rastgele bir orta mali rapor ya da adayların mali raporlarının vaktinde yayınlanmasını sağlamamaktadır. AGİT’in daha evvelki tavsiyesine karşın ‘hakaret’ kabahat olmaya devam etmektedir.

“SEÇİM KAMPANYALARI SIRASINDA MEDYA KANUNEN TARAFSIZ YAYIN YAPMAK VE ADAYLARA EŞİT ERİŞİM SAĞLAMAKLA YÜKÜMLÜDÜR”

Seçim kampanyaları sırasında medya kanunen tarafsız yayın yapmak ve adaylara eşit erişim sağlamakla yükümlüdür. Keza, kamu ve özel kanallarda fiyatlı siyasi reklamlara müsaade verilmelidir. Seçim mevzuatı, seçim sürecinin vatandaşlar ve milletlerarası gözlemciler tarafından izlenmesine gereken imkanı vermemektedir. Anayasa, YSK kararlarının temyizini engellemektedir.”

AGİT SEÇİMLERİ İZLEYECEK

AGİT, rapora ek olarak 2023 genel seçimlerini pahalandırmak için bir Seçim Müşahede Misyonu kurulmasını önerirken; AGİT üyesi 28 devletten uzun müddetli gözlemcinin yanı sıra seçim günü süreçlerini takip etmek üzere 350 kısa periyodik gözlemcinin görevlendirilmesini talep edeceği belirtildi.