AFAD’dan Bursa için değerli zelzele raporu

AFAD’dan Bursa için kıymetli zelzele raporu

Bursa, büy

6,.9 büyüklüğündeki Bursa sarsıntısında 18 binden fazla kişinin hayatını kaybedeceği öngörülüyor

BURSA – Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların akabinde gözler Büyük Marmara Sarsıntısına çevrildi. AFAD-RED raporunda Bursa ile ilgili öne çıkan datalar dikkat çekti. 2021 yılında hazırlanan senaryoya nazaran 6,9 büyüklüğündeki sarsıntıda 18 binden fazla kişinin hayatını kaybedeceği varsayım ediliyor. 650 bin konutun olduğu Bursa’da 2004 yılı öncesine ilişkin riskli 200 bin bina bulunuyor.

Bursa AFAD Şube Müdürlüğü Bursa’da yaşanabilecek beklenen afetler için çok ayrıntılı bir rapor hazırladı. Farklı senaryoların uygulanıp sonuçlandırıldığı raporda tatbikatlardan, sarsıntı sonrası toplanma yerlerine, oluşturulacak konteyner kentler, yaşanacak kayıplar ve yıkımlara kadar mümkün ayrıntılar yer alıyor.

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı tarafından oluşturulan hem gerçek bir sarsıntının hem de senaryo bir zelzelenin oluşturabileceği hasar ve kayba ait sonuçlar üreten AFAD Zelzele Ön Hasar ve Kayıp Kestirim Sistemi Türkiye geneli fay haritasına nazaran Bursa ile ilgili 2 farklı senaryo oluşturdu. Bu senaryo sonucuna nazaran Bursa AFAD tarafından da bir rapor hazırlandı.

AFAD Sarsıntı Dairesi Başkanlığı ve akademik işbirliği ile geliştirilen AFAD-RED yazılımı ile saat 15.00’da büyüklüğü 6.9 olan bir zelzele meydana gelmiş üzere oluşturulan birinci senaryoda; Bursa’da nüfusun en ağır olduğu ilçeleri etkileyecek fay ve bu fay üzerindeki mümkün en büyük zelzele ihtimal olarak kayda alındı.

6.9 büyüklüğündeki sarsıntı sonrası yaşanacakların tahlil sonuçları ve varsayımı sismik şiddet haritası çıkarıldı. Oluşabilecek azamî şiddetteki, yıkıcı zelzelede Bursa genelinde 18 bin 360 can kaybı yaşanacağı, 34 bin 475 ağır yaralı, 54 bin 564 hafif yaralı vatandaşın olacağı öngörüldü.

Depremden etkilenen toplam nüfus Bursa için 2 milyon 872 bin 079 kişi tespit edilirken, Yalova, Bilecik, Kütahya, Sakarya, Eskişehir üzere etraf vilayetler de baz alınarak 3 milyon 216 bin 336 kişinin yıkıcı zelzeleden etkileneceği iddia edildi. Toplam hasarlı bina sayısı ise 323 bin 977 olarak hesaplandı. Bursa’da 872 bin 367 kişinin süreksiz barınmaya muhtaçlık duyacağı açıklandı.

İlçe bazında ise Yıldırım’da 8 bin 408, Osmangazi’de 4 bin 918, İnegöl’de 2 bin 550, Gürsu’da 1021, Nilüfer’de 882, Kestel’de 545, Yenişehir’de 20, Mudanya’da 11, Gemlik’te 4, Keles’te 1 can kaybı iddiasında bulunuldu.

Yıldırım’da 31 bin 359, Osmangazi’de 20 bin 256, İnegöl’de 9. bin 125, Gürsu’da 3 bin 071, Nilüfer’de 2 bin 196, Kestel’de ise 2 bin 180, Yenişehir’de 151, Mudanya’da 87, Gemlik’te 67, Keles’te 55 binanın yıkılacağı öngörüldü.

Yıldırım’da 36 bin 206, Osmangazi’de 45 bin 440, İnegöl’de 15 bin 92, Nilüfer’de 11 bin 332 binanın da ağır hasar alacağı da tabir edildi.

Senaryoda hasar tespit çalışma kümesi ve insan kaynakları kapasitesi 1703 grup olarak öngörülürken var olan 276 takım haricinde 1427 takıma daha muhtaçlık olduğu belirlendi.

İkinci senaryo ise Türkiye’de sarsıntı üretme potansiyeli en yüksek olan Kuzey Anadolu Fay Zonunun güney kolunda yer alan İznik-Mekece-Geyve fayının üzerinde meydana gelen Mw: 7.2 büyüklüğündeki sarsıntı senaryosu sarsıntı masası iştirakçileri ile kıymetlendirilerek Bursa’da olası tesirleri üzerinden olay önlem tabloları oluşturuldu.

Deprem senaryolarının akabinde Bursa AFAD tarafından hazırlanan raporda Bursa’da zelzeleye neden olabilecek en değerli fay; doğuda Derekızık-Burhaniye köyleri ile batıda Uluabat gölü ortasında uzanan yaklaşık 45 kilometre uzunlukta olan Bursa fayı olarak gösteriliyor. Ayrıyeten Bursa’yı etkileyecek öteki faylar ise Marmara Denizi’ndeki fay, Geyve – İznik – Gemlik fayı, Yenişehir – Bursa – Manyas fayı olarak belirtildi.

AFAD’ın hazırladığı raporda yalnızca zelzele yer almadı bunun yanında Heyelan, endüstriyel felaket, sel baskını üzere Bursa için riskli bir çok bahse değinildi.

Rapora nazaran; Bursa’da yaşanan sarsıntı dışındaki afet olayları incelendiğinde heyelan, su baskını, kaya düşmesi ve çığ dikkat çekti. Heyelan Bursa vilayetinde en sık görülen afet tipi olup heyelanların en sık gerçekleştiği ilçeler İnegöl, Orhangazi ve Gemlik’ olarak belirtildi. Marmara, Sakarya ve Susurluk Havzaları’nda yer alan Bursa’da heyelandan sonra en sık gözlemlenen afet tipi ise su baskını olarak belirlendi. Su baskınlarının İnegöl, Yenişehir, Karacabey ve Mustafakemalpaşa ilçelerinde görüldüğü bildirildi. Öbür afet çeşitlerinden en çok görüleni kaya düşmesi, Bursa’da 1950 yılından bu yana 13 adet kaya düşmesi olayı ve 2 adet çığ olayı gözlemlendiği anlatıldı. Başka bir değerli bahis da raporda yer alan İnsan Kaynaklı (Teknolojik) Afetlere de dikkat çekilmesi. Yeniden raporda kuraklık konusu da afet çerçevesinde değerlendirildi.

AFAD’ın Bursa için hazırladığı raporda, senaryo ve önlemlerde mümkün bir durumda Bursa merkez ile 17 ilçesinin çadır başta olmak üzere acil toplanma alanları, çadırkentler ve konteynerkentler hem nüfus hem de sayı olarak verildi. Acil Toplanma Alanı olarak 321 mahalle için 880 bölge ayrıldığı görülürken ilçe bazında ise Orhangazi 6 mahallede 19 toplanma alanı, Gemlik 15 mahallede 38 toplanma alanı, İznik 5 mahallede 15 toplanma alanı, Mudanya 8 mahallede 20 toplanma alanı, Osmangazi 92 mahallede 238 toplanma alanı olarak ayrılmış olduğu gösterildi.

Çadırkent konusu ise AFAD Bursa raporunda Acil Çadırkent ve Çadırkent olarak iki başka kısımla ele alındı. Acil Çadırkent için planlanan sayılarda Bursa geneli için toplam 315 acil çadırkent, 4 milyon 15 bin 319 metrekarede kişi başı 10 metrekarelik alanlarda 68 bin 654 çadır ve 90 bin 570 kişi olarak açıklandı.

Muhtemel bir afette Çadırkent datalarında ise Bursa genelinde toplam 1 milyon 484 bin 684 metrekarelik alanda 15 çadırkent, kişi başı 25 metrekarelik alanlarda 11 bin 877 çadır ve 59 bin 387 kişi olarak açıklanmış durumda.

Konteynerkentler olarak Bursa genelinde toplamda 3 konteynerkentte 459 bin 91 metrekarelik alanda 9 bin 182 konteynerkent kurulacağı AFAD Bursa raporunda açıklanmış durumda.