ABD Hazine Bakanı Yellen, Çin ile yapan ve adil ekonomik bağ arayışında
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Çin ile yapan ve adil bir ekonomik bağ arayışında olduklarını fakat ulusal güvenlik çıkarlarını korumakta tereddüt etmeyeceklerini söz etti.
ABD Hazine Bakanlığı, Yellen’ın bugün Johns Hopkins Üniversitesi’nde ABD ve Çin ortasındaki ekonomik bağlarına ait yapacağı konuşmanın metnini paylaştı.
Yellen, ABD’nin ulusal güvenliğini savunma konusundaki kararlılığını sürdürdüğünü belirterek, “Bu bağlamda Çin ile yapan ve adil bir ekonomik münasebet arayışındayız. Her iki ülkenin de sıkıntı hususları dürüstçe tartışabilmesi gerekiyor. ve mümkün olduğunda, ülkelerimizin ve dünyanın faydası için birlikte çalışmalıyız.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin Çin’e yönelik ekonomik yaklaşımının üç ana gayesi olduğuna dikkati çeken Yellen, bunlardan birincisinin ulusal güvenlik çıkarlarını, müttefiklerin ve ortaklarını çıkarlarını teminat altına almak ve insan haklarını korumak olduğunu kaydetti.
“Çin’in haksız uygulamalarına cevap için müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz”
Davranışlarıyla ilgili kaygıları Çin’e açıkça ileteceklerini belirten Yellen, ABD’nin hayati çıkarlarını savunmakta tereddüt etmeyeceğini, gayeli hareketlerinin ekonomik tesirleri olmasına karşın sırf güvenlik ve kıymetlerle ilgili tasalardan kaynaklandığını aktardı. Yellen, maksatlarının bu araçları rekabetçi ekonomik avantaj elde etmek için kullanmak olmadığını vurguladı.
Çin ile her iki ülkede de büyümeyi ve yeniliği teşvik eden sağlıklı bir ekonomik bağ aradıklarına dikkati çeken Yellen, memleketler arası kurallara nazaran oynayan, büyüyen bir Çin’in ABD ve dünya için güzel olduğunu aktardı.
Yellen, “Her iki ülke de ekonomik alanda sağlıklı rekabetten yararlanabilir. Lakin her iki tarafın da yarar gördüğü sağlıklı ekonomik rekabet, sadece rekabet adil olduğunda sürdürülebilir. Çin’in haksız ekonomik uygulamalarına karşılık vermek için müttefiklerimizle ortak olmaya devam edeceğiz.” sözlerini kullandı.
Çin’e ABD ile çalışma kelamını yerine getirme çağrısı
Günümüzün acil global meseleleri konusunda iş birliği arayışında da olduklarına işaret eden Yellen, ABD Lideri Joe Biden ve Çin Devlet Lideri Şi Cinping’in geçen yıl yaptığı görüşmeden bu yana her iki ülke de makroekonomi etrafındaki bağlantısı, iklim ve borç düşüncesi üzere hususlarda iş birliğini artıma konusunda anlaştığını fakat daha fazlasının yapılmasının gerektiğini vurguladı.
Yellen, Çin’e bu mevzularda ABD ile çalışma kelamını yerine getirmeye davetinde bulunarak bunun dünyaya karşı ortak vazifeleri ve yükümlülükleri olduğunu, bu bahisleri birlikte ele almanın her iki ülkenin de ulusal çıkarlarını ilerleteceğini kaydetti.
Son yıllarda, birçok kişinin ABD ile Çin ortasındaki çatışmanın giderek kaçınılmaz olduğunu gördüğünü belirten Yellen, bunun kimi Amerikalılar tarafından paylaşılan, ABD’nin düşüşte olduğuna dair endişelerden kaynaklandığını aktardı.
Yellen, ABD’nin düşüşüne ait beyanların yıllardır ortalıkta dolaştığını lakin her vakit yanılındığının kanıtlandığını tabir etti.
Çin ile münasebetlerde ulusal güvenlik vurgusu
ABD’nin tüm dış münasebetlerinde olduğu üzere Çin ile münasebetlerinde de ulusal güvenliğin çok değerli olduğunu vurgulayan Yellen, muhakkak teknolojileri Çin’in askeri ve güvenlik aparatlarından müdafaanın hayati ulusal çıkarlar olduğunu açıkça belirttiklerini anımsattı.
Yellen, bu ulusal güvenlik aksiyonlarının rekabetçi bir ekonomik avantaj elde etmek yahut Çin’in ekonomik ve teknolojik çağdaşlaşmasını engellemek için tasarlanmadığını belirterek, bu siyasetlerin ekonomik tesirleri olabilse de direkt ulusal güvenlik değerlendirmeleri tarafından yönlendirildiğini aktardı. Yellen, ekonomik çıkarlarını feda etmeye zorlasalar bile bu dertlerden taviz vermeyeceklerini vurguladı.
ABD’nin kazananın hepsini aldığı bir rekabet peşinde olmadığını belirten Yellen, bunun yerine adil kurallara sahip sağlıklı ekonomik rekabetin vakit içinde her iki ülkeye de yarar sağlayabileceğine inandıklarını kaydetti.
“Küresel hususlarda ilerleme kaydetmemiz önemli”
Yellen, sağlıklı rekabetin lakin her iki taraf için de adil olursa sürdürülebileceğini vurgulayarak, Çin’in yabancı rakipleri kıymetine firmalarının pazar hissesi kazanmasına yardımcı olmak için uzun müddettir hükümet takviyesini kullandığını belirtti.
Çin’in son yıllarda sanayi siyasetinin daha savlı ve karmaşık hale geldiğine işaret eden Yellen, ülkenin yabancı rakiplerine hakim olmak için devlete ilişkin işletmelere ve yerli özel firmalara verdiği takviyesi genişlettiğini, bunu klâsik endüstriyel kesimlerde olduğu kadar gelişmekte olan teknolojilerde de yaptığını ve bu stratejisini IP hırsızlığı ve öteki yasadışı metotlar dahil olmak üzere yeni teknolojik bilgi birikimi ve fikri mülkiyet elde etmeye yönelik agresif uğraşlarla birleştirildiğini aktardı.
Yellen, ABD’nin Çin ile ekonomik angajmanının koşullarını belirlerken, büyük global zorluklarda iş birliği yapma amacını izleyeceğini belirterek, “Diğer anlaşmazlıklarımıza bakılmaksızın global hususlarda ilerleme kaydetmemiz kıymetli. Dünyanın en büyük iki iktisadından gereksinim duyduğu şey bu.” sözlerini kullandı.