YSK, gümrük kapılarında oy verme sürecine dair temelleri belirledi

Yüksek Seçim Kurulunca (YSK), Cumhurbaşkanı ve 28. Periyot Milletvekili Genel Seçimi’nde gümrük kapılarındaki oy verme sürecine ait genelge, Resmi Gazete’de yayımlandı.

Buna nazaran, gümrük kapılarında oy verme süreci, 27 Nisan Perşembe günü saat 08.00’de başlayacak ve 14 Mayıs Pazar günü saat 17.00’ye kadar sürecek. Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci tipe kalması durumunda ise oy verme süreci 20 Mayıs Cumartesi günü saat 08.00’de başlayacak ve 28 Mayıs Pazar günü saat 17.00’ye kadar devam edecek.

Gümrük kapılarında yalnızca Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı seçmenler oy kullanabilecek.

Cumhurbaşkanı ve 28. Devir Milletvekili Genel Seçimi’nde, 27 Nisan Perşembe günü başlayacak oy verme sürecinde, özel imal ettirilmiş ve “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigranı bulunan beyaz renkteki birleşik oy pusulaları ve ön yüzünün sol üst köşesinde YSK amblemi yer alacak formda hazırlanan filigranlı sarı renkteki zarflar ile “Tercih” ve “Evet” mührü kullanılacak.

Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci çeşide kalması ve referandum halinde yapılması halinde ise ön yüzünün sol üst köşesinde “Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu” filigranlı sarı renkteki zarf, beyaz taban üzerine “Evet”, kahverengi taban üzerine “Hayır” ibarelerinin bulunduğu birleşik oy pusulası ile “Tercih” mührü kullanılacak.

Gümrük kapılarında misyon yapacak şuralar, sandık heyetleri, sandık konseylerinde misyon alamayacaklar, oy torbaları ulaştırma kurulunun oluşumu ve vazifelerine ait temeller da genelgede yer aldı.

Sandık etrafında nizamın sağlanması ve yasaklar, oy verme araçları ve tesliminin de belirlendiği genelgede, oy verme yeri ve vakti, oy verme yeterliğinin tespiti ile engellilerin oy kullanması, okuma yazma bilmeyen seçmenlerin oy kullanmalarına ait detaylarda bulunuyor.

Geçersiz sayılacak zarflar

Genelgede, torbaların açılması, zarfların sayımı ve geçerli olmayan zarflara ait, şu bilgilere yer verildi:

“Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, ‘Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu’ filigranı olmayan kağıttan imal edilmiş olan, Yüksek Seçim Şurası amblemi olmayan, üzerinde süreksiz gümrük kapısı seçim şurası ve sandık şurası mührü bulunmayan, tamamı yırtılmış olan, üzerinde süreksiz gümrük kapısı seçim konseyi ve sandık heyeti mührü dışında rastgele bir mühür, imza, yazı, parmak izi yahut rastgele bir işaret bulunan, zarflar geçersiz sayılır.

Ancak, üzerinde sandık konseyi mührü bulunmamasına karşın YSK filigranı, amblemi ve ilçe seçim konseyi mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke yahut çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak emeliyle yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarflar geçerli sayılır.”

Genelgeye nazaran, itiraza uğrayan zarflar ile itiraza uğramadan geçersiz sayılan zarflar, seçim şurası liderince bir kenara ayrılacak.

Geçici gümrük kapısı seçim heyeti, bütün zarfları denetim ettikten sonra itiraza uğrayan zarfları inceleyerek, geçerli yahut geçersiz sayılması tarafında kararını verecek. Sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz oy zarflarının toplam sayısı sandık sonuç tutanağının ilgili yerine işlenecek.

Geçersiz zarflar paketlenecek ve paketin üzeri mühürlenerek zarf sayısı yazılacak. Bu süreçler yapıldıktan sonra o sandıktan çıkan geçerli ve geçersiz zarfların toplam sayısı ile oy kullanan seçmen sayısı karşılaştırılacak. Şayet zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısına eşit yahut eksik ise ayrıca bir süreç yapılmayacak.

Zarf sayısı, oy kullanan seçmen sayısından fazla ise eşitliği sağlamak için evvel geçersiz zarf sayısı düşürülecek, geçersiz zarf sayısının düşülmesi halinde de eşitlik sağlanamıyorsa, süreksiz gümrük kapısı seçim konseyi lideri geçerli zarflar ortasından, eşitliği sağlayacak sayıda zarfı gelişi hoş çekecek ve bu zarflar açılmadan yakılarak imha edilecek.

Geçerli ve geçersiz sayılacak oylar

Geçerli ve geçersiz sayılacak oylara ait hususa nazaran, sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan, Yüksek Seçim Şurası filigranı bulunmayan, ardında sandık heyeti mührü bulunmayan, hiçbir yerine “Tercih” yahut “Evet” mührü basılmamış olan birleşik oy pusulaları geçerli olmayacak.

Ayrıca birden fazla cumhurbaşkanı adayına, birebir ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye yahut birden fazla ittifaka ayrılan alanlara “Tercih” yahut “Evet” mührü basılmış olan, birden fazla cumhurbaşkanı adayına, birebir ittifak içinde yer almayan birden fazla siyasi partiye yahut birden fazla ittifaka ayrılan alana taşmış “Tercih” yahut “Evet” mührü bulunan, bütünlüğü bozulacak formda yırtılmış yahut koparılmış olan, üzerine “Tercih” yahut “Evet” mührü dışında yahut “Tercih” yahut “Evet” mührü yerine rastgele bir özel işaret, rastgele bir isim, imza kaşesi, mühür yahut parmak izi basılmış olan, üzerinde yer alan cumhurbaşkanı adaylarına, siyasi partilere ve ittifaklara ilişkin kısımları besbelli bir formda ve özel olarak karalanmış, çizilmiş yahut işaretlenmiş olan, üzerinde yer alan matbu yazıların dışında yazılar yahut harfler yahut sayılar yazılmış yahut formlar çizilmiş olan birleşik oy pusulaları da geçerli olmayacak.

Oy pusulalarını geçersiz kılmayacak durumlar

Oy pusulalarını geçersiz kılmayacak durumlara ait ise şunlar kaydedildi:

“Zarfların açılması yahut oyların okunması sırasında yırtılması, bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması, rastgele bir biçimde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak emeliyle yapıldığının anlaşılamaması, birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle “Tercih” yahut “Evet” mührüyle oy pusulasının ardına basılan sandık şurası mühür izinin oy pusulasının başka kısımlarına geçmesi, bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti yahut ittifak alanına basılan “Tercih” yahut “Evet” mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması, diğer bir cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti yahut ittifak alanına taşmamak kaydıyla cumhurbaşkanı adayı, siyasi parti yahut ittifak alanına birden çok “Tercih” yahut “Evet” mührü basılması, yetkili seçim heyetlerince gönderilen ve Yüksek Seçim Heyeti filigranı bulunan oy pusulalarının ardının sandık heyetlerinin ihmaliyle mühürlenmemiş olması, zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim cinsine ilişkin olanının geçersiz olması başkasının geçersiz sayılmasını gerektirmez.”

Oyların sayım ve dökümüne nazaran, evvel cumhurbaşkanı seçimine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

Geçersiz sayılan yahut geçerli olmasına karşın hesaba katılmaması gereken oy pusulaları ile geçerli olup olmadığı yahut hesaba katılıp katılmaması tarafından tereddüt edilen yahut itiraza uğrayan oy pusulaları, sayım ve döküm cetveline işlenmeksizin ayrılacak ve sandık heyeti lideri tarafından koruma altına alınacak.