29 Ekim Bayanları Derneği Lideri Sarıhan: “300-500 Liralık Nafakaya Göz Dikmek Özünde Şiddetin Uygulandığı Bir Evlilik Birliğini Sürdürmeye…

HABER: MERVE GÜVEN/ KAMERA: AKSİYON LADİN DEĞER

29 Ekim Bayanları Derneği Genel Lideri ve Avukat Şenal Sarıhan, Hüda Par ve Yine Refah Partisi’nin Cumhur İttifakı’na katılması ile iktidardan gelen “kadının beyanı esastır” prensibi ve “süresiz nafaka” ile ilgili yasal düzenleme yapılabileceği açıklamalarına reaksiyon gösterdi. Sarıhan, “Eğer bayanın beyanı temeldir konusunu yok ederseniz hem mukaveleyi hem de 6284’ü ortadan kaldırmış olursunuz” dedi. Nafakanın erkeğin ekonomik durumuna nazaran belirlendiğine dikkat çeken Sarıhan, “300-400-500 lira ile başlayan nafakalar var. Buna göz dikiyor olmak özünde şiddetin uygulandığı bir evlilik birliğini sürdürmeye bayanları mecburî bırakmak, yapılmak istenen bu” diye konuştu.

29 Ekim Bayanları Derneği Genel Lideri ve Avukat Şenal Sarıhan, Cumhur İttifakı’na katılan Hür Dava Partisi (Hüda Par) ve Yine Refah Partisi’nin gaye aldığı 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ile Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın 25 Mart’ta bir televizyon programında “kadının beyanı esastır” unsuru ve “süresiz nafaka” ile ilgili seçim sonrası düzenleme yapılabileceğine ait açıklamasını ANKA Haber Ajansı’na kıymetlendirdi.

İstanbul Mukavelesi’nin feshi ve sonrasında yaşananları, bayan örgütlerinin bu süreçteki gayretini hatırlatan Sarıhan, şunları lisana getirdi:

“EĞER BAYANIN BEYANI TEMELDİR KONUSUNU YOK EDERSENİZ HEM MUKAVELEYİ HEM DE 6284’Ü ORTADAN KALDIRMIŞ OLURSUNUZ”

“6284, İstanbul Sözleşmesi’ndeki temel bedelleri temel alarak düzenlenmiş olan ve yalnızca aileyi ya da bayanı değil hem aile içindeki bireyleri şiddete karşı hem de rastgele bir biçimde sivil hayat içinde şiddete uğrayan insanları koruyan bir yasal düzenleme olarak yürürlüğe girdi. Burada şayet siz İstanbul Mukavelesi’ni ortadan kaldırdık, 6284’ü de toptan lağvediyoruz diyemiyorsanız bu diyememenin gerisinde bayan hareketinden, bayanlardan endişe var. Ancak altını oyalım diyorsunuz, altını nasıl oyalım; nafaka hakkının süresiz olmasını engelleyelim, bayanın beyanı kâfi sayılmasın. Bilhassa aile birliği içinde hiçbir bayan rastgele biçimde şiddete uğramadan ben şiddete uğradım demez, bunu türel bir sorun haline getirmez, bundan yakınmaz. ‘Kadının beyanı esastır’, bu mukavelenin temelidir. Şayet bayanın beyanı temeldir konusunu yok ederseniz hem mukaveleyi hem de 6284’ü ortadan kaldırmış olursunuz.

“ŞİDDETE UĞRAYAN BAYANLARIN HAYAT HAKLARINI MÜDAFAASI POZİSYONUNDA 6284’ÜN ÖYLECE AYAKTA DURMASI, HATTA GELİŞTİRİLMESİ ÜZERE BİR GEREKSİNİM VAR”

Nafaka ile ilgili aslında iç hukukumuzdaki düzenleme şayet o bayan yeni bir evlilik birliği kurarsa ya da ekonomik durumu uygun hale gelirse bunun ortadan kaldırılması da eksiltilmesi de mümkün. Bugün yapılmak istenen şey büsbütün bayanlar üzerinden kazanılmış olan bayanların haklarını teslim etmek durumunda kalmış olmasına karşın bugün yine belirli kesitleri şad etmek aracıyla ve siyasi bir hareketle bayanların temel haklarını ellerinden almaya çalışıyor. Bunu örtülemeye uğraş ediyor. Tam da eşitlik prensibini koruyan bir yasal düzenleme olarak duruyor, zira şiddete uğrayan bayanların ömür haklarını muhafazası konusunda 6284’ün öylece ayakta durması, hatta geliştirilmesi üzere bir muhtaçlığın olduğunu söylemek isterim. Bayanlar üzerinden siyaset yapmasınlar diye davette bulunuyoruz. Bayanın insan hakları en temel haklardır bu haklar hiçbir şeye kurban edilemez. Bu türlü giderse bu çeşit eksiltmelerle bayan tekrar şer-i hukukun egemenliği altına girecek. O noktada bayanlar artık hak talebinde bulunamayacak hale getirilecekler. Bir Afgan örneğinin önümüzde durduğunu biliyoruz lakin Türkiye’deki bayanlar hakları için uğraş etmeye devam edecekler.

“BU YALNIZCA OY KAZANMA SORUNU DEĞİL, KENDİ İDEOLOJİLERİ DE BUNA UYGUN, BUGÜNE KADAR ‘MIŞ GİBİ’ YAPTILAR”

Siyaset kurumu ve bilhassa AKP diye söz etmem lazım, tekrar iktidarda kalabilmek için her türlü yolu deneme gayreti içinde. Bugün iş birliği yapmaya, ittifak kurmaya çalıştığı kurumlara baktığımızda bu kurumlar esasen bayanın insan haklarına rastgele bir biçimde hürmet göstermeyen siyasi yapılanmalar. Bu yapılanmalardan binde birlerde oy kazanmak için bayanların temel haklarını yok sayıyor. Lakin bu yalnızca oy kazanma problemi değil kanımca; kendi ideolojileri de anlayışları da buna uygun ve bugüne kadar ‘mış gibi’ yaptılar, oyun oynadılar. Artık gerçek yüzlerini ortaya çıkarmaya başladılar.”

Sarıhan, bilhassa gerici kısımların daima maksada koyduğu süresiz nafaka hakkında da şunları söyledi:

“300-500 LİRALIK BİR NAFAKAYA GÖZ DİKMEK ÖZÜNDE ŞİDDETİN UYGULANDIĞI BİR EVLİLİK BİRLİĞİNİ SÜRDÜRMEYE BAYANLARI ZARURÎ BIRAKMAK”

“Fevkalade düşük nafakalar zira ekonomik durumlarının uygunluğuna bakılıyor. Erkeğin ekonomik durumu düşükse, ki en düşüğü gösteriliyor ebediyen, bu durumda 300-400-500 lira ile başlayan nafakalar var. Hangi nafakalar yüksek olarak basına yansıyor? Çok varlıklı olanların nafakaları, bu da tekrar onların gelir durumuna nazaran ya da çok kazanan sanatkarların ortasındaki boşanmalardaki nafaka gündeme gelebiliyor. Mahkemeler bu bahiste sürekli aslında bayan aleyhine kararlar veriyorlar. Hükmedilen nafaka hiçbir vakit gerçek ihtiyacı karşılayan bir nafaka olmuyor. Bugün şurada, Konur Sokak’tayım ben, kahvaltı fiyatlarına bakınız 125 liradan başlıyor. 300 liralık bir nafakayla 2 sefer bir bayan gelip burada kahvaltı yapabilir. Bir şey alamaz; bir kilo et alamaz, sütün, peynirim fiyatının artık yüzlerce lira ile söz edildiği yerde o paranın hiçbir bedeli yok. Buna göz dikiyor olmak özünde şiddetin uygulandığı bir evlilik birliğini sürdürmeye bayanları zarurî bırakmak. ya da öteki kötülüklerin olduğu bir ortamda bayanı o kelamda aile, yani aile aslında demokratik, eşitlikçi bir yapıdır deriz, eşitlikçi ve demokratik bir yapı içinde huzur olur. Huzurunuz olmayacak, birliktelik artık çürümüş olacak fakat siz o 300 lira nafaka ile dışarıda yaşayamayacağınız için o evliliğe razı olacaksınız ve o kelamda, mecburî istek ile evlilik birliğini sürdürmeye çalışacaksınız, yapılmak istenen bu. Bayan itaat etsin, itiraz etmesin, konuta kapansın meskende çoluğu çocuğu ile meşgul olsun. Fakat açtır, mutsuzdur, temelinde yaşamıyordur, bunun bir pahası olmasın…”

6284’ün bayanı şiddetten gereğince korumadığı savlarına ait sorumuza da Sarıhan, bayan hareketinin uzun vakittir “Yasalara Dokunma” sloganını kullandığını belirterek şunları söz etti:

“UMARIZ BAYANIN İNSAN HAKLARINA HASSAS BİR İKTİDAR GELİR VE DAHA İLERİYE GÖTÜRMEK İÇİN BİZE YOL AÇAR”

“Bu kanunları biz yazdık, bayan hareketi yazdı. Eksiği olabilir lakin yasalar gerçek uygulanırsa esasen kollayıcıdırlar, hami bir lisanla kaleme alınmışlardır. Uygulanmadığını tez etmek de çok fazla gerçek bir şey olmaz. Bütün barolarımızda giderek bayan örgütlenmeleri oluşmuştur. Bayan derneklerini sayısı epeyce çoktur ve hepsi ortak çalışmalar yürütmektedirler. Bunlar daima kendi yazdığımız kanunların uygulanması içindir. Biz kanunları geliştirmek istiyoruz ancak bu periyotta değil. Zira bu devirde düzgün niyetli bir yaklaşım kelam konusu değil. Umarız şöyle bir iktidar olur; bayanın insan haklarına hassas bir iktidar gelir, yakın vakitte seçimler var ve o daha da ileriye götürmek için bize yol açar.”